HALUK ERDOĞAN, OĞUZ KARABAY
Nobel Medicus - 2019;15(3):39-43
Amaç: Ülkemizde antibiyotiklerin kullanımında sınırlandırmalar getirilmiş ve bazı antibiyotiklerin kullanımında Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı (EHU) onayı zorunlu kılınmıştır. Bu çalışmada EHUların antibiyotik kullanımında etkilerini, antibiyotik yönetişimi hakkındaki tutum ve davranışlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Çalışmada kullanılması için bir anket oluşturulmuştur. Oluşturulan anket formları iki farklı yoldan doldurulmuştur. İlk yol internet ortamında (Google drive uygulaması üzerinden) hazırlanan anket formu Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) üyelerine Mart-Nisan 2017 tarihlerinde elektronik posta üzerinden link ile gönderilmiştir. Diğer yol ise Mayıs 2018 EKMUD Kongresi sırasında anket formu katılımcılara dağıtılarak gönüllü olan EHUların cevaplandırmaları istenmiştir. Kongre sırasında doldurulan anket formuna daha önceden WEB üzerinden gönderilen anketi doldurup doldurmadığı ile ilgili bir soru da eklenmiştir. Anket formunun sadece bir kez doldurulmasına izin verilmiştir. Bulgular: Toplam 231 anket formu çalışmaya dahil edilmiştir. Anketi dolduran EHUlardan Enfeksiyon Kontrol Komitesi üyesi olduğunu söyleyenlerin oranı %69, 3 ve bir üniversite hastanesinde çalışanların oranı %64, 9 idi. Antibiyotik kullanımında yeterince sorumluluk aldığını düşünenlerin oranı %60, 6 idi. Yeterince sorumluluk almadığını düşünenlerin üçte biri EHU onayı gereken ilaçlar reddedildiğinde diğer onay gerektirmeyen antibiyotiklerin kullanıldığını bildirmişlerdir. Bunu hastane eczanesinde EHU onayı olmadan antibiyotiklerin alınması (%22, 1) takip etmiştir. Antibiyotik yönetişimi hakkında teorik ve pratik olarak kendisini yeterli bulanların oranı %47, 2 idi. Geliştirilmesi gereken yönü olduğunu düşünenler %50, 6 ve kendisini yeterli görmeyenler ise %2, 2 idi. Üniversite ve üniversite dışındaki hastanelerde çalışanlara göre veya Enfeksiyon Kontrol Komitesi üyesi olan ve olmayanlara göre karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Sonuç: EHUların antibiyotik yönetişimi hakkında mezuniyet sonrası eğitime gereksinimi olduğu ve antibiyotik yönetişimine ait donanımızın güçlendirilmesi gerektiği düşünüldü. Bu konuda derneklere ve EHUlara ciddi görev düşmektedir.
