Z NUR BANOĞLU, SERPİL KARAYAKA
Klinik Psikofarmakoloji Bülteni - 2000;10(2):64-73
Amaç: Feniletilamin (PEA)ile deneysel şizofreni oluşturulan sıçanlarda tipik ve atipik bazı nöroleptiklerin etkisi belirlenerek, kalsiyum kanal blokerlerinin psikozlarda yararlı olabileceği düşüncesi ile diltiazemin bu model üzerindeki etkileri nöroleptikler ile karşılaştırılmıştır. Yöntem: 23 erkek 17 dişi toplam 50 beyaz sıçan modifiye open field metodu ile ileri ve geri yürüme, kafa sallama, taranma (kendine çeki düzen verme), koklama, yalanma, yerinde sayma, zıplama, arka ayakları üzerinde yükselme ve daire çizme gibi davranışsal parametreler gözlenerek test edildi. Bulgular: Klasik nöroleptiklerden haloperidol lokomotor hiperaktivite ve stereotipik davranışları önlemiş, fakat ileri derecede sedasyon ve ekstrapiramidal semptomlar oluşturmuştur. Tiyoridazinin etkileri haloperidole benzer şekilde ama çok daha hafif derecede görülmüş, zuklopentiksol diğer tipik nöroleptikler gibi dopaminerjik hiperaktiviteye bağlı semptomları azaltmış, serotonerjikler üzerinde etkisiz kalmıştır. Atipik nöroleptiklerden melperon yerinde sayma dışındaki stereo tipik davranışları önleyememiş, dopaminerjik hiperaktiviteyi ortadan kaldırmıştır. Kalsiyum kanal blokeri diltiazem tiyoridazin ve zuklopentiksol gibi tipikılımlı nöroleptiklere benzer şekilde lokomotor aktivite ve stereotipik davranışları azaltmış, farklı olarak geri yürüme ve daire çizme gibi davranışları araştırmıştır. Tartışma: Sonuçlar kalsiyum kanal blokerlerinin şizofreni tedavisinde yeri olabileceği konusunda ümit vermektedir.
