ELİF DURMUŞ, ÖZLEM UĞUR
Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi - 2018;20(2-3):22-33
Amaç: Araştırma, kanser ağrısının yönetiminde bakım verenlerin ağrı kesicileri kullanım engelleri ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın örneklemini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Hematoloji-Onkoloji Servisi’nde Mayıs 2014 ve Haziran 2014 tarihleri arasında ayaktan tedavi almak için gelen kanser hastalarının bakım verenleri oluşturmuştur. Çalışmaya veri toplama sırasında klinikte olan, ayaktan tedavi almak veya kontrol için polikliniğe hastasıyla birlikte gelen, hastası ağrı yaşayan ve gönüllü olarak çalışmaya katılmayı kabul eden bakım verenler alınmıştır. Araştırma verileri bakımverenlerden yüz yüze görüşme yöntemiyle, “Bakım Verenin Tanıtıcı Özellikleri ve Ağrı Yönetimini Tanılama Soru Formu “ ve “Bakım Verenin Ağrı Kesicileri Kullanım Kaynaklı Engelleri Soru Form” olmak üzere iki veri toplama aracı kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı ve yüzdelik testler, ilgili değişkenler ile ağrı yönetimi arasındaki ilişkiyi saptamak içinde kikare istatistiksel analiz testinden yararlanılmıştır. Bulgular: Bakım verenlerin hastaların ağrı kesicilere kolaylıkla bağımlı hale gelebileceği (%54, 7), ağrı kesicilerin yan etkileriyle uğraşmak yerine hastanın ağrısıyla uğraşmayı tercih ettikleri (%43, 3), bakım verenlerin hastaya ağrı kesicileri sürekli vermek değil gerektiğinde verdikleri (X±Sd:2, 60±, 635 ) saptanmıştır. Çalışmada bakım verenlerin ağrı kesicilerin dozunu ayarlamakta (%48, 7), zamanını ayarlamakta güçlük yaşadıkları (%60, 7) belirlenirken, cinsiyet değişkeni dışında (p<0, 05, p=0, 026) diğer sosyodemografik değişkenler arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Sonuç: Kanser ağrısının yönetiminde bakım verenlerin, ağrı kesicileri kullanım engellerinin olduğu ve ilaçları etkin yönetemedikleri saptanmıştır.
