NİLGÜN ÇEPELİOĞULLAR
Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi - 2018;2(4):381-388
Öfke ve depresyon uzun yıllardır psikologların, özellikle de klinik alanda çalışan araştırmacıların ilgi odağı olmuş iki konu başlığıdır. Bu iki olgu arasındaki ilişki az çalışılmış bir konu olmasına rağmen, farklı yaklaşımlar tarafından değişik şekillerde yorumlanmıştır. Psikanalist yaklaşım, evrimsel yaklaşım ve bilişsel yaklaşım bu konuya açıklama getirmeye çalışan yaklaşımlardan bazılarıdır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda ise, öfke konusu “öfke nöbetleri” gibi belirli bir alana indirgenerek depresyon ile ilişkisi araştırılmaya çalışılmıştır. İki olgunun arasında bir ilişki olduğu mutlak olmakla birlikte, bu ilişkinin yönü henüz netlik kazanmamıştır. İlk çalışmalar daha çok unipolar depresyon ile öfke nöbetleri arasındaki ilişkiyi incelerken, son yıllarda bipolar depresyon gibi farklı türde depresyon hastaları ile çalışmaların arttığı görülmektedir. Öfke nöbetlerinin, depresyonu açıklayan bir değişken olduğu; depresyon hastalarının ve yakın çevrelerinin hayatlarını olumsuz yönde etkilediği ve depresyonun belirleyici bir semptomu olabileceği savunulmuştur. Beck Depresyon Envanteri puanları öfke nöbetlerinin en güçlü yordayıcısı olarak bulunmuştur. Öfke nöbetlerinin, depresif psikopatolojinin önemli bir özelliği olarak görülmesi gerektiği bulgulardan çıkarılan sonuçlar arasındadır. Bu çalışmada, önce öfke ve depresyon arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışan yaklaşımlardan örnekler verilmiş ve öfke nöbetleri ve depresyon ilişkisi ile ilgili literatür özetlenmeye çalışılmıştır. Depresyon ve öfke arasındaki ilişkinin anlaşılır hale gelmesinin, tedavi yaklaşımları açısından faydalı olacağı düşünülmektedir. Depresyon, öfke nöbetlerinin yordayıcısı olarak ele alınmalı mıdır yoksa öfke nöbetleri depresyonun sonucu olarak mı ortaya çıkmaktadır gibi sorulara verilecek cevaplar ile bu ilişkinin yönü açıklığa kavuşacaktır.
