ERSİN FADILLIOĞLU, BURHANETTİN KAYA, EFKAN UZ, MEMET HANİFİ EMRE, SÜHEYLA ÜNAL
Klinik Psikofarmakoloji Bülteni - 2000;10(4):194-200
Amaç: Düzenli egzersiz ile fiziksel ve ruhsal sağlık arasında yakın bir ilişki vardır. Yapılan araştırmalar düzenli egzersizin bu olumlu etkilerinin yanında moleküler seviyede lipid peroksidasyonuna neden olduğu yönünde kanıtlar ortaya koymuştur. Bu çalışmanın amacı, egzersizin hafif depresyon, enzimatik antioksidan sistemler ve lipid peroksidasyonu üzerine etkisini araştırmaktır. Yöntem: Çalışmaya alınan gönüllü bireylerin tümü öğrenciler arasından seçildi. Sekiz sağlıklı ve sekiz depresif gönüllü bayan öğrenci Genel Sağlık Anketi (GSA), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Spielberg Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (SDSKE) ve Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ) sonuçları, ve bu ölçeklerin uygulanmasını takiben bir psikiyatri uzmanı tarafından yapılan psikiyatrik görüşmeye göre belirlendi. Her iki grup öğrenciye haftada üç gün 20-25 dakika süren aerobik egzersiz programı dokuz hafta uygulandı. Dokuz haftalık program öncesi ve sonrası açlık kan örnekleri alındı. Plazma ve eritrositte süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesi ve malondialdehid (MDA) düzeyi belirlendi. Ayrıca, eritrosit katalaz (CAT) aktiviteleri ölçüldü. Bulgular: Depresyon ve sürekli anksiyetede egzersiz sonrası belirgin azalmanın olduğu (p<0.05) ancak durumluk anksiyetede değişme olmadığı (p>0.05) görüldü. Hem plazma hem de eritrositte MDA seviyeleri her iki grupta da belirgin şekilde artmış olarak bulundu (p<0.05). Ancak plazma ve eritrosit SOD ve CAT aktivitelerinde belirgin bir değişiklik gözlenmedi (p>0.05). Tartışma: Egzersiz programlarının kolay uygulanabilir ve ucuz bir tedavi yöntemi olarak psikiyatride kullanılabileceği, fakat bu konuda daha kapsamlı çalışmalara gereksinim olduğu kanısına varılmıştır.
