MUSTAFA ÖZKAN, ŞAKİR ÖZEN, NERMİN ERTUNÇ
Klinik Psikiyatri Dergisi - 2005;8(2):53-59
Amaç: Bu çalışmada, panik bozukluğuna (PB) komorbid eksen-1 bozukluklarının oluşumunda travmatik yaşam olaylarının rolünü araştırmayı amaçladık. Yöntem: Psikiyatri polikliniğinde PB tanısı konan 115 hasta (%61’i kadın) ardışık olarak çalışmaya alındı. Hastalara; DSM-IV’e Göre Yapılandırılmış Klinik Görüşme Çizelgesi, Panik Agorafobi Ölçeği (PAÖ), Yaşam Olayları Ölçeği (YOÖ), Kısa Fiziksel ve Seksüel Kötüye Kullanım Anketi (KKA), Disosiyatif Yaşantılar Ölçeği (DYÖ), Sürekli Kaygı Envanteri (SKE) ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) uygulandı. Bulgular: Hastaların %33’ünde major depresif bozukluk olmak üzere toplam %69’unda eksen-1 komorbiditesi saptandı. Eksen-1 komorbiditesi olan hastalarda; olumsuz yaşam olayı sayısı daha fazlaydı (p=0.009), ancak KKA ve YOÖ puanlarında belirgin farklılık yoktu (p>0.05). Agorafobisi olan 59 hastanın KKA (p=0.024) ve PAÖ (p<0.001) ölçeği puanları daha yüksekti. Suisid düşüncesi olan 33 hastanın yaşı daha gençti (p=0.019); KKA puanları daha yüksekti (p<0.001), buna karşın PAÖ puanları farklı değildi (p>0.05). Sonuç: Psikiyatride, özgül bir travmanın özgül bir hastalığa yol açtığına dair kesin bir bilgi yoktur. Fakat, çeşitli travmatik olayların zaman içinde birikim oluşturması, kişinin direnç ve uyum mekanizmalarını zorlaması ve sonuçta kişinin biyopsikososyal özelliklerine göre psikiyatrik tabloların şekillenmesi söz konusudur. PB’na komorbid durumların oluşumunda yakın dönem yaşam olaylarının sıklığı rol oynamaktadır. Çocukluk-ergenlik çağı travmatik olayları komorbiditeden daha çok agorafobi ve suisid düşüncesiyle ilişkilidir.
