İLKNUR GÜÇLÜ ALTUN, DURSUN KIRBAŞ, DENİZ UTKU ALTUN, AYSUN SOYSAL, PAKİZE NEVİN SÜTLAŞ, DEMET YANDIM KUŞÇU, NESLİHAN BEHREM GAYIR, EKİM ARSLAN, BARIŞ TOPÇULAR
Nöropsikiyatri Arşivi - 2015;52(2):174-179
Amaç: Relaps ve remisyonla seyreden multipl skleroz (RRMS) olgularında Brief Repeatable Battery Neuropsychology (BRB-N) ile kognitif bozukluk şiddetinin belirlenerek, bilişsel kayıpların yavaşlatılması ve başa çıkma stratejileri geliştirilmesi için yürütülen kognitif rehabilitasyon programlarının faydalarının gösterilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi MS polikliniğine başvuran RRMS tanısı almış, Expanded Disability Status Scale (EDSS) 1,0-5,5 arasında, kognitif durumunu etkileyecek hastalığı ya da ilaç kullanımı olmayan hastalara BRB-N ile kognitif tarama yapılmıştır. Kognitif bozukluk saptanan 32 hasta, ardışık 8 hafta süresince haftada 1 kez psikolog eşliğinde bilgisayar destekli kognitif rehabilitasyon programına alınmış; 4 hafta arayla tekrarlanan testlerle kognitif rehabilitasyon programının etkileri değerlendirilmiştir. BULGULAR: Yaş ortalaması 36,09±7,19 olan hastaların sırasıyla giriş ve kontrol test skorları: PASAT 29,21±17,97; 42,43±15,43, seçici hatırlama testi-total öğrenme (SRT-TL) 8,03±2,36; 10,09±1,77, seçici hatırlama testi-uzun süreli bellek (SRT-DR) 6,72±2,74; 9±2,29, görsel bellek testi-total öğrenme (SPART-TL) 4,72±2,02; 4,22±1,74, görsel bellek testi-uzun süreli bellek (SPART-DR) 5,94±2,54; 5,16±2,23, sembol sayı modaliteleri testi (SDMT) 40,44±17,04; 46,47±17,94, kelime akıcılığı (WLG) 32,88±9,87; 40,44±9,95 olarak bulunmuştur. Başlangıç, 1. kontrol, 2. kontrol MSNQ (Multiple Sclerosis Neuropsychological Screening Questionare) ve SPART değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir (p>0,05). Başlangıç, 1. kontrol, 2. kontrol PASAT, WLG, SDMT, SRT-TL ve SRT-DR değerleri arasında istatistiksel olarak çok anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,0001). SONUÇ: Kognitif rehabilitasyon ile dikkati sürdürme, çalışma belleği ve bilgi işleme hızında, verbal akıcılık ve verbal öğrenmede belirgin düzelme saptanmıştır, vizyospasyal öğrenme üzerinde değişiklik gözlenmemiştir. Bu uygulama umut vaad etmekle beraber daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu göstermiştir.
