BENGİSU KARAGÖZ, ALAETTİN ÜNSAL, DİDEM ARSLANTAŞ, SELVA DİLAN GÖLBAŞI KOÇ, MİNE TEPETAŞ
Osmangazi Tıp Dergisi - 2024;46(6):889-899
Prostat kanseri, Global Kanser İstatistikleri 2018 Raporuna göre dünyada erkekler arasında en sık görülen 2. kanser türüdür. Erken teşhis ve etkili tedavi ile iyileşme sağlanabilen bu hastalığın erken tanısı için yapılan muayenelere katılımı etkileyen önemli faktörlerden biri bireylerin prostat kanseri hakkındaki bilgi düzeyleridir. Prostat kanseri hakkında bilgi düzeyi ile ilişkili olduğu düşünülen faktörler arasında benlik saygısı düzeyinin önemli bir yeri vardır. Çalışma, 01.09.2023 31.10.2023 tarihleri arasında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi’ne başvuran 40-70 yaş grubu erkeklerde yapılan kesitsel tipte bir araştırmadır. Çalışma grubu 495 hastadan oluşmuştur. Prostat kanseri bilgi düzeyinin değerlendirilmesinde “Prostat Kanseri Taramaları Bilgi Ölçeği”, benlik saygısı düzeyinin belirlenmesinde ise “Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ)” kullanılmıştır. Analizler için Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Kolmogrov-Smirnov analizi kullanıldı. Anlamlılık değeri olarak p≤0.05 kabul edildi. Hastaların yaşları 40-70 arasında değişmekte olup, ortalama 53,9 ± 8,5 yıl idi. Prostat Kanseri Taramaları Bilgi Ölçeği’nden alınan puanlar 3- 11 arasında değişmekte olup, ortalama 6,6 ± 1,8 (ortanca: 7,0) puandır. Ölçekten alınan puanların 60 ve üzeri yaş grubunda olanlarda, daha önce prostat muayenesi yaptıranlarda, önceden prostat kanseri hakkında bilgi sahibi olanlarda, daha önce PSA testini duyanlarda, önceden prostat kanseri ile ilgili muayene olanlarda daha yüksek olduğu saptanmıştır. Prostat Kanseri Taramaları Bilgi Ölçeği’nden alınan puanlar ile RBSÖ’nden alınan puanlar arasında bir ilişki olmadığı saptanmıştır (r=0.073; p=0.106). Hastaların prostat kanseri hakkındaki bilgilerinin orta düzeyde olduğu söylenebilir. Prostat kanseri bilgi düzeylerinin arttırılması için bilgilendirme çalışmalarının yapılması faydalı olabilir.
