TAYYAR ALP ÖZKAN, OĞUZ ÖZDEN CEBECİ, İBRAHİM ÇEVİK, ÖZDAL DİLLİOĞLUGİL
Urology Research & Practice - 2018;44(2):132-137
Amaç: Prostat spesifik antijenin (PSA) kullanıma girmesi ile prostat adenokarsinomu (PK) tanısı alan hasta sıklığı artmıştır. Bu çalışmada aktif izlem (Aİ) yapılan hastalarda, 5-Alfa redüktaz inhibitörlerinin (5-ARI) patolojik ilerleme üzerine etkilerini araştırmayı amaçladık. Gereç ve yöntemler: Lokalize PK tanısı ile Aİ (PSA ≤15 ng/mL, PSAD ≤0, 20, ≤cT2c, Gleason toplamı ≤3+3, kanserli örnek sayısı ≤3) yapılan 69 hastanın kayıtları değerlendirildi. Takipte ilk iki yıl 3 ayda bir PSA, 6 ayda bir parmakla rektal muayene (PRM), ikinci yıldan sonra 6 ay aralarla PSA kontrolü yapılmıştır. Rutin takip için, PSA yüksekliği veya anormal PRM bulgusu varlığında hemen, aksi halde yıllık TRUS biyopsiler yapıldı. Gleason toplamında, kanser saptanan örnek sayısında ve/veya örneklerdeki kanser yüzdesinde artış olması patolojik ilerleme kabul edildi. Bulgular: Takip süresi 5-ARI kullanan (29/69, %42) hastalarda ortanca 39 (IQR: 23-45), kullanmayanlarda (40/69, %58) ise 23, 5 (IQR: 17-37, 5) ay idi. Patolojik ilerleme %32 (22/69) hastada, ortanca 25 (IQR: 18-39) ay sonra gelişti. 5-ARI kullanan hastaların %34, 5’inde (10/29), kullanmayanların ise %30’unda (12/40) patolojik ilerleme görüldü (Log-rank p=0, 4151). 5-ARI kullanmayan hastaların %47, 5’ine (19/40), kullananların %31’ine (9/29) definif tedavi uygulandı. Definitif tedavinin 5-ARI kullanmayanlarda kullananlara göre daha erken dönemde yapıldığı tespit edildi (Log-rank p=0, 0342). Çok değişkenli analizde yaş (HR: 0, 94) ve kanserli örnek sayısının 2’den fazla olması (HR: 11, 62) patolojik ilerleme üzerine etkili bağımsız faktörler idi (p<0, 05). 5-ARI kullanımının patolojik ilerleme üzerine etkisi saptanmadı (p=0, 148). Sonuç: Aİ’de başlangıç biyopside kanserli örnek sayısının 2’den fazla olması patolojik ilerleme için en önemli risk faktörüdür; bu hastalara Aİ önerilmemelidir. Aİ yapılan hastalarda 5-ARI kullanımının patolojik ilerleme üzerine etkisi yoktur.
