EBRU AFŞAR, KADİRHAN DOĞAN, DENİZ KANTAR GÜL, ALEV DUYGU KUZZU
Kocatepe Tıp Dergisi - 2024;25(4):466-475
AMAÇ: Bu çalışmada Alzheimer hastalığının (AH) sıçan mo-delinde arı ekmeğinin insülin, serotonin (5-hidroksitriptamin, 5-HT) ve leptin hormonlarında meydana getireceği değişimin glukoz regülasyonu ve kilo değişimi üzerindeki etkisinin ince-lenmesi amaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Alzheimer hastalığı sıçan modeli, lateral ventriküllere intraserebroventriküler (i.c.v.) Streptozotosin (STZ) enjeksiyonu yoluyla oluşturuldu. Arı ekmeği uygulaması, STZ enjeksiyonundan sonra 3 hafta boyunca oral gavaj ile gerçek-leştirildi. Plazmada leptin, insülin, 5-HT düzeyleri ile karaciğer dokusunda leptin, insülin, 5-HT, 5HT reseptör 2B (5HT2B), glu-koz taşıyıcı 2 (GLUT2), glukoz 6-fosfataz (G6paz) düzeyleri Elisa kit ile ölçüldü. Açlık kan glukoz düzeyleri glukometre kullanıla-rak ölçüldü ve İnsülin Direnci İçin Homeostatik Model Değer-lendirmesi (HOMA-IR) düzeyleri formül kullanılarak hesaplandı. Her bir sıçanın ağırlık değişimi, başlangıç ağırlıklarının son ağır-lıklarından çıkarılmasıyla hesaplandı. BULGULAR: AH grubunda bulunan sıçanların açlık kan glukoz, plazma insülin ve HOMA-IR düzeyleri ile karaciğer 5-HT, plazma 5-HT ve leptin düzeylerinin azaldığı, karaciğer 5-HT2B ve GLUT-2 düzeyleri ile kilo kaybının arttığı görüldü. Arı ekmeği teda-visinin bu hayvanlarda karaciğer 5-HT2B, G6paz düzeyleri ve plazma leptin düzeylerini önemli ölçüde artırdığı, ayrıca plazma 5-HT, karaciğer 5-HT ve GLUT-2 düzeyleri ile kilo kaybını belirgin şekilde artırdığı görüldü. Ayrıca arı ekmeğinin plazma insülin düzeyini etkilemeden açlık kan glukoz düzeylerini azalttığı sap-tandı. SONUÇ: Bu sonuçlar, AH grubundaki sıçanların karaciğer doku-sunda glukoz metabolizmasının anti-diyabetik savunma siste-mi oluşturacak şekilde modüle edildiğini gösterdi. Arı ekmeği uygulamasının Alzheimer oluşturulmuş sıçanlarda leptin aracılı insülin duyarlılığını artırarak açlık kan glukoz düzeylerini azalt-tığı saptandı.
