Türk Medline
Dokran

BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ TEKNİKLERİNİN KANSER HASTALARINDA DEPRESYON VE ANKSİYETE ÜZERİNDEKİ ETKİNLİĞİ

CEM SOYLU

Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research - 2015;4(1):54-63

Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü, Ankara

 

Depresyon ve anksiyete kanser hastalarında genellikle eşlik eden en önemli psikopatolojik hastalıklar olarak kabul edilir ve kanser hastalarının yaklaşık üçte birinde görülür. Alan yazında yapılan çalışmalar cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi gibi hasta özelliklerinin ve nüks, hastalık evresi, metastaz gibi hastalıkla ilgili özelliklerin kanser hastaları arasında görülen anksiyete ve depresyon ile ilişkili olduğunu belirtmiştir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve teknikleri kanser hastalarında görülen anksiyete ve depresyon üzerinde psikolojik müdahalelerin incelendiği en sık kullanılan yaklaşımlardan biridir ve çeşitli kanser hastalarında sıkıntıyı azalttığı kanıtlanmıştır. Bilişsel davranışçı müdahalelerin amacı, bilişsel yeniden yapılandırma, davranış değiştirme, gevşeme eğitimi ve aktivite planlama gibi spesifik teknikleri kullanarak belirli düşünceleri ve davranışları değiştirmektir. Bilişsel yeniden yapılandırma, gevşeme, günlük kullanarak aktivite planlama, stres yönetimi ve duyarsızlaştırma en sık kullanılan BDT teknikleri arasında gösterilebilir. Bu derleme kanserli hastalarda anksiyete ve depresyon tanısını, risk faktörlerini, yaygınlığını ve bu semptomlar için uygulanan BDT teknikleri ve tedaviye ilişkin çalışma bulgularını özetlemektedir. (Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 2015; 1: 54-63)