Gizem Gül TURAN, Fatma AKSU, Elif GÜNER, Ayşe NUMANOĞLU AKBAŞ
Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi - 2025;9(3):408-418
Amaç : Son zamanlarda çocukların duyusal işlemleme ve düzenleme yetenekleri ile uykuyla ilgili davranışları arasında bağlantıların varlığından bahsedilmektedir. Duyusal işlemleme ve regülasyonu ile uykuya bağlı davranışlar arasındaki ilişkiler sıklıkla araştırılan konulardandır ve yapılan araştırmalar uykuda yaşanan problemler ile duyusal işlemleme kabiliyeti arasında ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmamızın temel amacı tipik gelişim gösteren çocuklarda ve gelişimsel problemleri olan çocuklarda duyusal işlem becerileri ile uyku düzeni arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Yöntem: Bu çalışmaya yaşları iki ile on arasında değişen 57 çocuk katıldı. Katılımcılar tipik gelişim gösteren ve gelişimsel problemi olan olmak üzere iki grupta incelendi. Çocukların uyku alışkanlıkları ve uykuyla ilgili sorunları Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi Kısa Formu (ÇUAAKF), duyusal gelişim düzeyi ve duyusal işlemleme becerileri ise Kısa Duyu Profili (KDP) kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Tipik gelişim gösteren çocuklarda ÇUAAKF ile KDP arasında orta-yüksek dereceli pozitif yönlü ilişkiler (r=0,716-0,477 p=0,001-0,045) bulunurken, gelişimsel problemleri olan çocuklarda orta dereceli pozitif ilişkiler (r=0,477-0,380 p=0,004-0,017) bulundu. Sonuç: Çalışmamız çocukların duyusal işlem becerileri ile uyku düzenleri arasındaki bağlantıları göstermiştir. Tipik gelişim gösteren çocuklarda bu ilişkilerin yüksek olması gelişimsel problemi olan çocuklarda spastisite, ağrı, kas iskelet sistemi deformiteleri gibi hastalığa özgü faktörlerin mevcut olması uyku alışkanlıklarını farklı açılardan etkilemesinden kaynaklı olabilir.
