ESİN UZAR AKÇA, KEZİBAN AMANAK
Anadolu Tıbbı Dergisi - 2024;3(2):8-19
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de dismenorede kullanılan nonfarmakolojik yöntemlerle ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizininin yapılmasıdır. Yöntem: Araştırmada 2001-2023 yılları arasında YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında dismenorede kullanılan nonfarmakolojik yöntemlerle ilgili yayımlanmış lisansüstü tezler incelenmiştir. Bu tezlerden, araştırma tipi randomize kontrollü ve erişime açık olan 18 tez bibliyometrik analizle incelenmiştir. Bulgular: Araştırmada yüksek lisans tezlerinin konulara göre dağılımı incelendiğinde; dismenore destek programı, miyofasyal gevşeme teknikleri, enterferansiyel akım ve lumbal mobilizasyonu, motor imgeleme odaklı pelvik taban ve gevşeme, transkutanöz elektrik sinir stimülasyon ve kombine egzersiz, telerehabilitasyon programı, konnektif doku masajı ve miyofasyal gevşetmeden oluştuğu görülmüştür. Diğer taraftan doktora programındaki tezlerin konularının ise masaj ve progesif gevşeme egzersizleri, reiki uygulaması, Sanyinijiao (Sp6) noktasına uygulanan akupresür, konnektif doku masajı ve kinezyo bantlama uygulamaları, ayak refleksolojisi, farmakolojik ve non-farmakolojik tedavi, yüksek frekanslı TENS ve konnektif doku manipülasyonunun etkileri, kiraz çekirdekli kemer ile yapılan sıcak uygulama, Hegu noktasına uygulanan buz masajı ile müzik uygulaması, yoga ve theta healing, kinezyo bantlama ve yaşam stil değişiklikleri olduğu görülmüştür. Sonuç: Araştırmada yüksek lisans tezlerinin daha çok dismenorede kullanılan programlar, gevşeme teknikleri ve uygulanan egzersizlerle ilgili olduğu, doktora tezlerinin ise gevşeme teknikleri, TENS, enterferansiyel akım ve uygulanan egzersizlerle ilgili olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.