ERİNÇ YÜCEL, MÜNEVVER NAZLICAN ZENGİN, ÖZLEM ÖZMEN, OSMAN ÇİFTÇİ
Osmangazi Tıp Dergisi - 2024;46(6):945-954
Doksorubisin, çeşitli katı tümörlerin tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Doksorubisin güçlü antineoplastik aktivitesine rağmen kardiyotoksik etkisi nedeniyle kullanımı sınırlıdır. Bu çalışmada doksorobusin kaynaklı kardiyotoksisitede insülin benzeri büyüme faktörünü (IGF)-1 koruyucu rolünü değerlendirilmesi amaçlandı. Otuz iki adet sıçan 4 gruba ayrıldı: Kontrol, Doksorubisin (4 mg/kg/hafta), IGF-1 (2 günde bir 1 µg /kg), doksorubisin (4 mg/kg/hafta)+ IGF-1 (2 günde bir 1 µg /kg).Doksorubisin ve IGF-1 intraperitoneal olarak uygulandı. Dört hafta süren ilaç uygulamalarının ardında anestezi altında kalp ve kan örnekleri alındı. Biyokimyasal analizlerde kan serumundan CK-MB ve Troponin-I seviyeleri ölçüldü. Kalp dokusunda TAS, TOS, TNF-α, ve IL-6 düzeyleri ELISA yöntemiyle ölçüldü. iNOS, HIF-1α, SERCA2a, LC3, Beclin-1 ve SQSTM1 mRNA ekpresyon düzeyleri RT-PCR ile analiz edildi. Histolojik ve immünohistokimyasal (Kaspaz-3 ve ICAM-1) analizler yapıldı. Doksorubisin kalp hızını azaltırken kuyruk kan basıncını düşürdü ve serum CK-MB ve Troponin-I seviyelerini artırdı. Doksorubisin kalp dokusunda total antioksidan/oksidan dengeyi oksidan lehine çevirdi ve TNF-α ve IL-6 sitokin seviyelerinde artışa neden oldu. Doksorobusin kalp dokusunda HIF-1α, SERCA2a, LC3, Beclin-1 ve SQSTM1 mRNA ekpresyon düzeylerini artırdı. Sıçan kalp dokusunda histolojik hasara ve şiddetli Kaspaz-3 ve ICAM-1 ekpresyonlarına neden oldu. IGF-1’ ile birlikte uygulanması doksorubisin toksik etkilerini azalttı. IGF-1’in antioksidan, antiinflamatuar ve antiapoptotik etkilerle doksorubisin kaynaklı kardiyotoksisiteyi iyileştirebileceğini sonucuna ulaşıldı.
