HİCABİ SEZGİN, BİROL GÜLMAN, ALPER ÇIRAKLI, ABDÜLKERİM BEDİR, DİLEK USTA, SİNA COŞKUN, ALİŞAN YILDIRAN
Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica - 2014;48(6):628-634
Amaç: Bu çalışmada Legg-Calvé-Perthes hastalığının (PH) etiyopatogenezinin aydınlatılması amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak Perthes hastaları ile kontrol grubu olgularında dolaşımdaki endotelial progenitör hücre (EPH) sayısı, serum vasküler endotelial büyüme faktörü-A (VEBF-A) ve immünoglobulin düzeyleri karşılaştırıldı. Çalışma planı: Çalışmaya 28 PH olgusu (ortalama yaş: 8±3.8) ve yaşları eşleşen 25 sağlıklı kontrol olgusu dahil edildi. Periferik venöz kan örneklerinde EPH, serum VEBF-A ve immünoglobulin düzeyleri ölçüldü. Karşılaştırma ve korelasyon analizleri uygulandı. Bulgular: PH grubundaki olguların 17’si fragmantasyon, 11’i ise iyileşme döneminde idi. Hastalık 4 olguda bilateral iken, 14 hastada hipogamaglobulinemi mevcuttu. PH grubundaki medyan EPH sayısı 80 olup kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksekti (p=0.011). Serum VEBF-A düzeylerinde anlamlı farklılık saptanmadı (p=0.354). PH grubunda EPH sayısı serum IgG düzeyi ile tersine korele idi (r=-0.403, p=0.03). Mutlak EPH sayısı fragmantasyon dönemindeki hastalarda, iyileşme dönemindekilerden; bilateral hastalığı olanlarda ise unilateral olanlardan anlamlı olarak yüksekti. Dolaşımdaki EPH sayısı Perthes hastalığının fragmantasyon safhasında (r=0.605, p=0.01) ve hipogamaglobulinemi varlığında (r=0.599, p=0.001) serum VEBF-A düzeyi ile korelasyon göstermekteydi. Çıkarımlar: Fragmantasyon evresindeki hastalarda görülen yüksek EPH sayısı ve bilateral tutulumu olan hastalarda nispeten daha yüksek bulunan EPH sayısı, PH’nin takibinde değerli bir gösterge olabilir. Hastalığın fragmantasyon evresinde ve hipogamaglobulinemi varlığında EPH sayısı ve serum VEBF-A düzeyi arasındaki güçlü korelasyonu açıklamak için daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.
