SELMAN ÇELEBİ, S ERHAN DEVECİ, HÜSEYİN ATASEVEN, MEHMET YALNIZ, İ HALİL BAHÇECİOĞLU, YASEMİN AÇIK
Akademik Gastroenteroloji Dergisi - 2007;6(1):3-9
Giriş ve amaç: Batı ülkelerinde genel popülasyonda üst gastrointestinal (Gİ) semptomlar yaygındır. Ülkemizde üst Gİ sistemin fonksiyonel bozuklukları ile ilgili bilgi sınırlıdır. Bu çalışma bir Doğu Anadolu şehir toplumunda özofageal, gastroduodenal ve biliyer fonksiyon bozukluklarının prevalansını ve sağlık yardımı arama davranışını incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve yöntem: Elazığ'da bulunan 18 sağlık ocağından randomize seçilen dördünde kayıtlı 18 ve üstü yaştaki sağlıklı bireyler arasından 933 kişi randomize seçildi. Sağlık ocaklarında görevli hemşireler tarafından belirlenen kişilere ulaşılarak Roma II kriterlerine göre düzenlenmiş bir anket formu dağıtıldı. Boy, ağırlık, demografik bilgiler, alarm semptomlar ve önceki tanıları kaydedildi. İstatistik analiz ki-kare, regresyon analizi ve t testi ile yapıldı. Bulgular: 933 anketten 810'u çalışmaya alındı (%87). Bireylerin %47.5'i kadın, %52.5'i erkek, yaş ortalamaları sırasıyla 36.5 ve 35.3 yıl idi. Eğitim seviyesi kadınlarda erkeklere göre (p=0.001) daha düşüktü. Globus %1.9, ruminasyon %2.2, göğüs ağrısı %4.8, fonksiyonel yanma %25.4, disfaji %3, fonksiyonel dis-pepsi %4.2, aerofaji %9.6,kusma %1.5, safra kesesi disfonksiyonu %1.6 ve Oddi sfinkter disfonksiyonu %0.2 oranında bulundu. Biliyer kanal semptomları kadınlarda erkeklere göre anlamlı olarak daha yüksekti. Po-pülasyonun %43.6'sında en az bir, %9'unda birden fazla Gİ bozukluk vardı. Özofageal semptomlar ileri yaş ve yüksek vücut kitle indeksi ile ilişkiliydi. Gİ semptomlar düşük eğitim grubunda anlamlı olarak daha yüksek oranda bildirildi. Semptomlar nedeniyle doktora başvurma oranı %24.6 olup, kadınlarda erkeklere göre ve ileri yaşlarda genç yaşlara göre belirgin olarak daha yüksekti. Sonuç: Üst Gİ kanalın fonksiyonel bozuklukları toplumumuzun yarısına yakınını etkileyen yaygın bir problemdir. Gİ semptom sıklığı düşük eğitim seviyesi ile ilişkilidir. Obezite özellikle fonksiyonel yanma için bir risk faktörüdür. Gİ semptomlar nedeniyle sağlık yardımı arama oranı düşüktür ve ileri yaş bunda en önemli faktördür.
