FERHAT COŞKUN, BİRGÜL ÖZÇIRPICI, SERVET ÖZGÜR
Ortadoğu Tıp Dergisi - 2019;11(2):143-147
Amaç: Alkol ve madde kullanımı, dünyada ve ülkemizde giderek artan bir halk sağlığı problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle araştırmamızda Gaziantep Üniversitesi merkez kampüsündeki lisans öğrencilerinde alkol ve madde kullanım durumu ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Üniversite öğrencilerinin üniversiteye başlarken ve bitirirken alkol ve madde kullanım durumunu belirlemek amacıyla tüm lisans bölümlerinin ilk sınıflarındaki 1352 ve son sınıflarındaki 865 öğrencinin hepsi örnek seçilmeden araştırmaya dahil edilmiştir. Öğrencilere sınıflarında 39 soruluk kişisel bilgiler ve alkol ve madde kullanım durumunu içeren soru kağıtları uygulanmıştır. Veriler SPSS istatistik paket programında değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan erkek öğrencilerin %56, 8’inin, kız öğrencilerin %44, 0’ının en az bir kez alkolü denediği; erkek öğrencilerin %8, 6’sının, kız öğrencilerin %2, 1’inin en az bir kez madde kullandığı belirlenmiştir (p=0, 000). Son sınıf öğrencilerinin %65, 5 inin, ilk sınıf öğrencilerinin %43, 2 sinin en az bir kez alkol; son sınıf öğrencilerinin %8, 3 ünün, ilk sınıf öğrencilerinin %4, 6 sının en az bir kez madde kullandığı saptanmıştır (p=0, 000). Lojistik regresyon analiz sonuçlarına göre halen alkol kullanımını yakın çevresinde alkol kullanan olması 15, 152 kat, son sınıfta okuma 1, 898 kat ve erkek cinsiyette olma 1, 704 kat artırmaktadır. Halen madde kullanımını ise yakın çevresinde madde kullanan olması 66, 667 kat, halen alkol kullanımı 4, 167 kat ve okul başarısının kötü olması 3, 049 kat artırmaktadır. Tartışma: Alkol ve madde kullanımı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde ve üniversite öğrencileri arasında önemli sorun teşkil etmektedir. Kullanım oranlarının son sınıf öğrencilerinde ilk sınıf öğrencilerinden daha yüksek olması nedeniyle üniversite yaşamının alkol ve madde kullanımını artırıcı bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Öğrencilerin alkol ve madde kullanım oranlarını düşürmek için, sağlık ve madde bağımlılığı konusunda eğitimler verilmesi ve üniversite hayatlarında karşılaşacakları sorunlarda kendilerine destek olunması önerilmektedir. Bağımlılığı önlemede öncelikle ailelere, sağlık çalışanlarına ve topluma büyük görevler düşmektedir.
