Türk Medline
ADR Yönetimi
ADR Yönetimi

GEBE KADINLARIN BENLİKLERİNE İLİŞKİN ALGI VE DENEYİMLERİ: NİTEL ARAŞTIRMA

MİNE ORUÇ, AYŞE DELİKTAŞ DEMİRCİ, KAMİLE KABUKCUOĞLU

Anatolian Journal of Health Research - 2025;6(2):144-150

 

Amaç: Bu çalışmanın amacı; gebe kadınların benliklerine ilişkin algıları ve benlik algılarının şekillendirdiği maternal deneyimlerinin belirlenmesidir. Yöntem: Çalışma, tanımlayıcı nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşım ile sağlıklı gebeliklere sahip olan ikinci ve üçüncü trimesterdeki rutin gebelik kontrolüne gelen 13 gebe ile yürütülmüştür. Veriler yüz yüze yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmada “deneyimlenen gebe benlik” ve “benlik algısının maternal etkileri” başlıklı iki ana ve bunları temsil eden altı alt tema belirlenmiştir. “Deneyimlenen gebe benlik” teması; gebe bedene uyum(suzluk), bedeni maternal sürece hazırlama(ma) ve kimlikte karmaşa (annelik/kadınlık) alt temalarını temsil etmiştir. Kadınların gebelik öncesi benlik algılarının, sosyal desteklerinin ve maternal sürece ilişkin deneyimlerinin olmasının gebe bedene uyumlarını etkilediği bildirilmiştir. Sürece ilişkin kadınların bir kısmının bilinçli bir şekilde kendilerini hazırladıkları bildirilirken bazı kadınların maternal sürece odaklanmadıkları ifade edilmiştir. Gebelikte yaşanan değişimler ve sahip olunan rollerin yoğunluğu etkisi ile sıklıkla rollerde karmaşa deneyimledikleri, kadınlık algılarının olumsuz etkilendiğinden bahsedilmiştir. “Benlik algısının maternal etkileri”nde ise kadınlar sahip oldukları benlik algılarının gebelikte artmış maternal bağlanma, doğum korkusu ve doğum sonrası döneme bilinmezliğine ilişkin kaygı yaşadıklarından bahsetmişlerdir. Sonuçlar: Çalışmada gebe kadınların olumlu ve olumsuz benlik algılarının olduğu, benlik algıları üzerinde farkındalık düzeylerinin, sosyal desteklerinin, gebelik öncesi algılarının ve toplumsal cinsiyet rollerinin etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca, gebelikteki benlik algısının maternal süreci birçok açıdan etkilemesi nedeni ile antenatal bakımda gebelerin benlik algılarını güçlendirecek yaklaşımların sunulması önerilmektedir.