Sercan Kamalı, Nalan Gülşen Ünal
Güncel Gastroenteroloji - 2025;27(2):90-96
İnflamatuvar bağırsak hastalığı, gençlerde yüksek insidans ve yaygınlığa sahiptir ve üreme çağındaki hastaları etkileyebilir. Bu nedenle doğurganlık, gebelik ve emzirme üzerinde etkileri vardır. Gebe kalmak isteyen veya gebe olan hastalarda multidisipliner bir yaklaşım ve uygun yönetim gereklidir. Hastaların inflamatuvar bağırsak hastalığı ve gebelik hakkında eğitilmesi gebelik sonuçlarının iyileştirilmesi ile ilişkilidir. Aktif hastalık gebelikte olumsuz sonuçların riskini artırır. Bu nedenle inflamatuvar bağırsak hastalığı olan kadın hastalar, hastalık remisyonda iken gebe kalmalıdır. Fekal kalprotektin gebelikten etkilenmemektedir ve hastalık aktivitesi ile korelasyon göstermektedir. Gebelik sırasında endoskopi güçlü bir endikasyon varlığında yapılmalıdır. İntestinal ultrason, gebelikte hastalık aktivitesini değerlendirmenin doğru ve düşük riskli bir yoludur. Gebelik ve laktasyon döneminde anti-inflamatuvar ve immünsüpresif ilaçların güvenliği ve endikasyonları ile ilaç kesilmesi durumunda inflamatuvar bağırsak hastalığının nüks riski göz önünde bulundurulmalıdır. Antibiyotikler, 5-aminosalisilik asit, kortikosteroidler ve anti-tümör nekrozis faktörü ajanlarla ilişkili olumsuz gebelik sonuçlarının düşük riskli olması göz önünde bulundurulduğunda, gebe hastalarda alevlenme genel popülasyon ile benzer şekilde güncel kılavuzlara göre yönetilebilir. Tedavi rejimi hastalığın şiddeti, gebelik yaşı ve hastanın tercihi dikkate alınarak kişiye özel olmalıdır. Endikasyon var ise gebelik yaşına bakılmaksızın acil cerrahi yapılmalıdır. Aktif perineal hastalığı veya Crohn ilişkili rektal tutulumu olan gebe hastalarda perineal travmalardan kaçınmak için sezaryen doğum yaptırılmalı, diğer tüm hastalarda doğum şekli obstetrik gereklilik tarafından belirlenmelidir. Bu derlemede gebelik öncesi, gebelik ve laktasyon dönemlerinin inflamatuvar bağırsak hastalıkları ile ilişkisi ve yönetiminin anlatılması amaçlanmıştır.
