HAYRİYE BABA, MELEK ÇELİK, AYDEMİR YALMAN, E NURSEN KOLTKA, ZEYNEP AYDOĞAN
Medeniyet Medical Journal - 2007;22(3):87-91
Major batın ve üroloji operasyonu planlanan olgularda, tek başına genel anestezi ile genel anestezi ve epidural anestezi kombinasyonunun hemodinami ve kortizol, prolaktin ve kan şekeri düzeyleri saptanarak stres yanıt üzerine etkilerinin karşılaştırılması amaçlandı. ASA I grubu, 22-70 yaş arası 48 olgu genel anestezi grubu (Grup GA) ve genel anestezi + epidural anestezi kombinasyonu grubu (Grup GA+EA) olacak şekilde rasgele iki gruba ayrıldı. Grup GA+EA olgularına % 0.5 bupivakain ile epidural anestezi uygulandı. Olguların indüksiyon öncesi OAB, KAH ve SpO2 değerleri kaydedildi. Kortizol, kan şekeri ve prolaktin seviyeleri için ilk kan örnekleri alındı. Anestezi indüksiyonu tiyopental ve vekuronyum bromid ile, anestezi idamesi O2 + N2O + sevofluran ile sağlandı. Cilt insizyonundan hemen sonra ve 30 dk. sonra kortizol, kan şekeri ve prolaktin seviyeleri için diğer kan örnekleri alındı. İnsizyondan hemen sonra, 30. dk., 60. dk., operasyonun sonunda, postoperatif 10. dk. ve 30. dk.'larda OAB, KAH ve SpO2 değerleri kaydedildi. Gruplar arasında kortizol ve prolaktin düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı. Grup GA+EA'da insizyondan hemen sonra ve 30. dk kortizol düzeyleri başlangıç düzeyine göre yüksekti. Tüm olgularda insizyondan hemen sonra ve 30 dk. sonra prolaktin düzeyleri başlangıç düzeylerine göre yüksekti. İndüksiyondan hemen önce ve insizyondan hemen sonraki kan şekeri düzeyleri gruplar arasında ve grup benzerdi. İnsizyondan 30 dk. sonraki kan şekeri düzeyleri Grup GA'da, Grup GA+EA'dan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti ve her iki grupta da başlangıç kan şekeri düzeylerine göre anlamlı derecede yüksekti. İndüksiyon öncesi, insizyondan 30 dk. ve 60 dk. sonra, operasyon sonu, postoperatif 10. ve 30. dk.'lardaki OAB düzeyleri Grup GA'da, Grup GA+EA'dan yüksekti. Kombine genel anestezi+epidural anestezinin hemodinamik stabiliteye minimal etkileri olduğu ve stres yanıtı baskılamakta yetersiz kaldığı kanısına varıldı.
