EMRAH SALMAN, BEDİA DİNÇ
Düzce Tıp Fakültesi Dergisi - 2025;27(2):158-164
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden üçüncü basamak bir hastaneye başvuran farklı hasta gruplarında antinötrofil sitoplazmik antikor (ANCA) prevalansını, klinik özelliklerini ve ANCA test sonuçlarını incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Bu geriye dönük çalışmada, 4,5 yıl boyunca ANCA açısından test edilen 10.726 serum örneği analiz edildi. ANCA indirekt immünofloresan (IIF) ve enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) testleri talep edilen tüm hastalar çalışmaya dahil edildi. Bulgular: IIF/ELISA test sonuçları 973 (%9,1) hastada pozitifti, 875 IIF pozitif ve 98 ELISA pozitif ancak IIF negatifti. IIF pozitif 875 hastanın 631’inde (%72,1) p-ANCA paterni, 222’sinde (%25,4) c-ANCA paterni gözlendi. p-ANCA pozitiflerin %16,6’sında (n=105) MPO ELISA pozitif ve %0,8’inde (n=5) PR3 ELISA pozitif iken, c-ANCA pozitiflerin ise %0,9’unda (n=2) MPO ELISA pozitif ve %36,5’inde (n=81) PR3 ELISA pozitifti. IIF/ELISA pozitiflerin %11,6’sı (n=113) ANCA ilişkili vaskülit (AAV) idi. ELISA testi, AAV hastalarının 91’inde (%80,5) ANCA tespit etti. IIF’nin pozitif prediktif değeri (PPV) %11,89 iken, ELISA’nın pozitif prediktif değeri %29,84 olarak bulundu. Hem IIF hem de ELISA kullanımı %41,75’lik bir PPV ile sonuçlandı. Sonuç: Antijene özgü immünoassayler, IIF’ye kıyasla daha iyi tanısal kesinlik sergilemektedir. Bu nedenle, AAV taraması için PR3- ve MPO-ANCA ELISA önerilmektedir. AAV şüphesi olmayan hastalarda, daha hassas olan IIF testi kullanılmalıdır. IIF pozitifse, anti-MPO veya anti-PR3 ELISA gibi antijene özgü testler antijenleri doğrulamalıdır.
