MUSTAFA TUNA, HATİCE AĞIR
Türk Osteoporoz Dergisi - 2023;29(3):143-149
Amaç: Bu çalışmanın amacı YouTube’da yer alan ileri yaş egzersiz programı hakkındaki Türkçe videoların güvenirliliğini ve kalitesini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: 22 Ağustos 2022 tarihinde Türkiye’deki popüler arama motoru olan YouTube kullanılarak bir internet taraması yapılarak ileri yaş için önerilen egzersizler değerlendirildi. Kırk tane YouTube videosu iki denetçi (fiziyatrist) tarafından puanlandırıldı. Çalışmaya dahil edilen videolar, Tüketici Sağlığı Bilgileri için Kalite Kriterleri (Quality Criteria for Consumer Health Information-DISCERN) aracı ve Global Kalite Değerlendirme skalası (Global Quality and Services-GQS) kıyaslamaları kullanılarak değerlendirildi. Ayrıca video süresi, beğenmesi, beğenmemesi, yorum sayısı, videonun internetteki süresi, video power indeksi, görüntüleme oranı ve beğenme oranları değerlendirildi. BULGULAR: Her iki gözlemcinin değerlendirilmesine göre videolar orta-kötü kalitede olduğu saptandı. Birinci gözlemcinin DISCERN skoru ortalaması 41,3±17,5 iken ikinci gözlemcinin DISCERN skoru ortalaması 44,2±17,1 olarak bulunmuştur ve yapılan analize göre sınıflar arası korelasyon katsayısı değeri 0,898 olarak bulunmuş olup çok iyi uyum olduğu görülmüştür. İki gözlemci arasında DISCERN skoru kategorisi açısından yüksek düzeyde uyum olduğu görülmüştür (κ=0,683, p<0,001). Yine her iki gözlemciye göre videoların GQS ortalaması orta-kötü sonuç olarak saptandı ve her ikisi arasında pozitif yönde korelasyon saptandı. SONUÇ: YouTube üzerinde ileri yaş egzersiz programları hakkında yer alan videoların içeriği genel olarak yetersiz veya kalitesiz olduğu saptandı. Uluslararası kılavuzları baz alan daha yüksek kalitede ve bilgi seviyesinde videolar hazırlanması, hasta uyumu ve egzersiz programlarına yönelik kamu farkındalığının artırılmasına katkı sağlayabilecek videolara ihtiyaç olduğu saptandı.
