RABİA AYDIN, SELMA ATAY
Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi - 2025;8(2):455-467
Amaç: Bu çalışma, hasta refakatçi ve ziyaretçilerinin el hijyenine uyum durumuna ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışmada Scholar Google, MEDLINE, pubmed, CINAHL, Science Direct, Ebscohost veri tabanlarında “el hijyeni” ve “ziyaretçi”, “el hijyeni uyumu” ve “ziyaretçi”, “el hijyeni” ve “hasta refakatçisi”, “el hijyeni uyumu” ve “hasta refakatçisi”, “hand hygiene and visitor”, “hand hygiene compliance and visitor”, “hand hygiene and patient companion”, “hand hygiene compliance and patient companion” anahtar kelimeleri kullanılarak tarama yapılmıştır. Araştırmada 2010-2020 yıllarında yayımlanan ve dahil edilme kriterlerini karşılayan 20 çalışma incelenmiştir. Bulgular: İncelemeye alınan çalışmalardan 12’sinin tanımlayıcı, 8’inin de girişimsel çalışma olduğu görülmüştür. Araştırmaların çoğu hasta refakatçi ve ziyaretçilerinin el hijyen uyum oranlarına ve uyumu artırma girişimlerine yönelik yapılmıştır. Değerlendirmeye alınan çalışmaların bulgularına göre; hasta refakatçi ve ziyaretçilerinin el hijyenine uyumda problem yaşadıkları görülmüştür. El hijyeni uyumunu etkileyen faktörler arasında ise; hijyen alışkanlıkları, malzeme eksikliği gibi durumlar yer almıştır. El hijyenine uyumu artırmaya yönelik girişim olarak ise; incelenen araştırmalarda gözlem yapma ile görsel ve işitsel uyaran kullanımının el hijyenine uyumu artırdığı bulgulanmıştır. Sonuç: Hasta refakatçi ve ziyaretçilerinin el hijyenine uyum durumuna yönelik araştırmaların sayısında son yıllarda artış olsa da ülkemizde tek çalışmaya rastlanmıştır. Bu konuda ulusal çalışmaların artırılması, hasta refakatçi ve ziyaretçilerinin el hijyen uyum durumlarını artırmak için girişimsel çalışmaların yapılması önerilebilir.
