SELİN GAMZE SÜMEN, ESİN AKGUL KALKAN, ÖZGÜR ÖZERDOĞAN
Southern Clinics of Istanbul Eurasia - 2023;34(2):112-120
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışma ile, hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT) uygulanan hastaların aydınlatılmış onam süreçlerinin değerlendirmesi, verilen bilgiyi anlamaları ve tedavide karar vermelerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu kesitsel çalışma grubunu Sualtı ve Hiperbarik Tıp Kliniğine başvuran hastalar oluşturdu. HBOT planlanan hastalara süreç önce sözlü olarak anlatıldı ve ardından bilgilendirilmiş onam formu kendileri tarafından okunmasıyla tedavi hakkında bilgi verildi. Hasta-lara onam bilgileri verildikten sonra, kendilerine tanımlayıcı özellikleri belirten form, bilgilendirilmiş onam kontrol listesi, Standartlaştırılmış Mini Mental Test (SMMT) ve hastalarda kararda çelişkiyi ölçen testlere verilen yanıtlar değerlendirildi. BULGULAR: Çalışmaya 56 hasta katıldı. Yaş ortalaması 46.4±13.5 yıl olup, hastaların %75’i erkekti. Katılımcılar arasında, %5.4’ü karardan emin olmama eğilimindeydi ve %7.1’i kararda çelişki yaşadı. “Sizin için önerilen tedaviye karar verecek en iyi kişi kimdir?” sorusuna hastaların %53.6’sı ’’doktor’’ olarak yanıtladı. Çalışmada kullanılan ölçek ve formların sonuçları değerlendirildiğinde, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından karşılaştırıldığında, cinsiyete göre SMMT (0.048) puanları, eğitim durumuna göre SMMT (0.001) puanları ile karardan emin olma testi (0.027) arasında farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu. TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu araştırma, HBOT uygulanan hastalar için aydınlatılmış onamın önemini ve kararla beraber verilen bilgiyi anlamayı etkileyen faktör-leri gösteren literatürdeki ilk çalışmadır. Malpraktis riskini azaltmak ve iyi klinik uygulamaları için Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp doktorları tedavi planladıkları hastalarının onam sürecinin çeşitli yönlerini değerlendirerek yürütmelidir.
