SERMİN KESEBİR, BURAK TOPRAK, BURAK BAYKARAN, AYTÜL HARİRİ, MUSTAFA BİLİCİ
Nöropsikiyatri Arşivi - 2014;51(3):242-247
Giriş: Bu çalışmanın amacı, İUB tanılı olgularda, atipik antipsikotiklerin (ketiyapin ve olanzapin) cinsel işlev ve hormonal değişkenler üzerine etkisinin lityumdan farklı olup olmadığını ve bu etkinin cinsiyetler arasında farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Yöntem: DSM-IVe göre İki uçlu bozukluk tanılı, lityum, ketiyapin ya da lityum+ketiyapin, olanzapin ya da lityum+olanzapin kullanan, 28 kadın, 29 erkek olgu, ardışık olarak değerlendirildi. Bu olgularda iyilik döneminde olma ve bilgilendirilmiş onam şartı arandı. Hasta görüşmeleri SCID-I ve SKIP-TURK ile yapıldı. Cinsel işlev ve doyum Arizona Cinsel Deneyim Envanteri (ASEX) ve Golombock-Rust Cinsel Doyum Envanteri (GRISS) ile değerlendirildi. Prolaktin (PRL), folikül uyarıcı hormon (FSH), luteinize edici hormon (LH), östradiol (E2) ve testosteron (T) düzeyleri bakılmak üzere hastalardan kan örnekleri alındı. Bulgular: Erkek iki uçlu olguların GRISS puanları kadın iki uçlu olgulardan yüksektir (p=0,001). Hem kadın hem erkek olgularda epizod sayısı ve işlevsellik düzeyi her üç tedavi grubunda benzerdir. Hormonal değişimler yönünden hem kadın hem erkek olgularda tedavi tipleri arasında bir fark saptanmadı. Sadece lityum alan kadınlarda ASEX puanları, ketiyapin ve olanzapin alan kadınlardan daha düşük bulunurken, ketiyapin alan erkeklerin GRISS puanları, ketiyapin alan kadınlardan daha yüksek bulundu. Sonuç: Atipik antipsikotik ilaçların yan etkilerinde cinsiyet farklılıkları olabileceğine ilişkin bazı kanıtlar vardır. Cinsiyet farklılıkları ile ilgili temel mekanizmaların daha iyi anlaşılması için, bu konunun üzerine bir odak noktası ile gelecek çalışmalara ihtiyaç vardır, daha özgül veriler bu farklılıkların klinik etkilerini anlamaya yardımcı olacaktır. (Nöropsikiyatri Arflivi 2014; 51: 242-247)
