NEVİN İLHAN, NECİP İLHAN, FATMA İNANÇ, İHSAN HALİFEOĞLU
Türk Biyokimya Dergisi - 2000;25(2):49-53
Siroz; karaciğerde rejenerasyon nodüllerinin varlığı ve fıbrozisdeki artış ile tanımlanan bir hastalıktır. İnvitro ve invivo çalışmalar karaciğer fibrogenezinde oksidatif stresin önemli olduğunu göstermiştir. Katlarda karbon tetraklorür (CC14) ile oluşan karaciğer hasarının patogenezinde serbest radikallerin rolü önemlidir. Serbest radikaller hücre proteinlerini oksidatif hasara uğratır ve hücrelerin fonksiyonunu değiştirir. Çalışmada rotlarda deneysel olarak oluşturulmuş karaciğer sirozunun, serum total antioksidan status (TAOS), doku malondialdehid (MDA), doku sodyum potasyum adenozin trifosfataz ( Na+-K+ ATPaz) ve redükte glutatyon (GSH) düzeyleri üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 20 adet rat'dan oluşan bir deney grubu ile 17 adet rat' dan oluşan bir kontrol grubu oluşturuldu. Siroz oluşturmak için CC14 zeytin yağı içinde 3/4 (v/v) oranında karıştırılarak 6 hafta süre ile deri altına uygulandı. Kontrol grubuna ise sadece zeytin yağı uygulandı. Uygulamayı takiben hem kontrol grubu hem de deney grubundaki ratlar dekapite edildi. Rafların karaciğerinin bir kısmı histopatolojik inceleme için ayrıldı. Doku MDA düzeyleri, siroz oluşturulmuş grupta kontrol grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.001). Diğer taraftan; serum TAOS düzeyleri, doku Na+-K+ ATPaz aktivitesi ve doku GSH düzeyleri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, deneysel olarak siroz oluşturulmuş grupta anlamlı olarak düşük bulundu (p<0.001). Sonuçta; CCl4'ün neden olduğu karaciğer hasarının patogenezinde protein oksidasyonunun önemli bir rol oynadığı bulunmuştur. Bu parametrelerin düzeylerindeki değişimler, CCl4'ün neden olduğu karaciğer hasarının tanı ve prognozunun bilinmesi açısından önemli olabilir.
