Arzu KESKİN AKTAN, İbrahim EKER, Fatma Nur ÜSTÜN, Ali İhsan KARAMAN, Ahmet Eren ÇAĞIL, Buket ÇAM, Ece Merve SÖKMEN, Nilüfer BAĞCI, Tuana KEPEL
Kocatepe Tıp Dergisi - 2025;26(4):286-294
AMAÇ: Febril nötropeni (FN), miyelosüpresif kemoterapinin en yaygın görülen komplikasyonlarından biridir ve önemli oranda hospitalizasyon ve mortalite nedenidir. Çalışmada kemoterapi alan pediatrik onkoloji hastalarında görülen FN atağında nötrofil/lenfosit oranı (NLR), platelet/lenfosit oranı (PLR), sistemik immün-inflamasyon indeksi (SII) ve ortalama trombosit hacmiyle (MPV) ilişkili hematolojik indekslerin değerlendirilmesi amaçlandı. GEREÇ VE YÖNTEM: Tek merkezli, retrospektif kohort çalışmada, 0-16 yaş aralığında kanser nedeniyle kemoterapi alan hastalar (n = 98), kemoterapiden sonraki bir ay içinde FN atağı olanlar (n = 40) ve olmayanlar (n = 58) şeklinde iki gruba ayrıldı. Hastaların sosyodemografik özellikleri (yaş, cinsiyet), temel klinik özellikleri (geliş nedeni, öykü, tanı, antibiyotik kullanımı, komorbidite vb) ve hematolojik bulgularına ait veriler kaydedildi. Hastaların mevcut hemogram verileri kullanılarak NLR, PLR, SII, MPV/platelet oranı (MPV/PLT), MPV/C-reaktif protein oranı (MPV/CRP) ve MPV/prokalsitonin oranı (MPV/PCT) hesaplandı. Grupları karşılaştırmak için ki-kare, bağımsız örneklem t testi veya Mann-Whitney U testi kullanıldı. Ayrıca lojistik regresyon ve alıcı çalışma karakteristikleri (ROC) analizleri yapıldı. P < 0,05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. BULGULAR: FN grubunda NLR ve SII anlamlı olarak düşük, PLR ise yüksek bulundu. MPV ilişkili indekslerden MPV/PLT, FN grubunda anlamlı olarak yüksek iken MPV/CRP ve MPV/PCT ise düşüktü. FN için potansiyel prediktif faktörler olarak tespit edilen yaş, CRP , PLR ve MPV/PCT ile oluşturulan çok değişkenli lojistik regresyon modelinde sadece MPV/PCT'nin FN için bağımsız prediktif faktör olduğu bulundu. Ayrıca 57,33 optimal kesme değeri için MPV/PCT'nin % 89,7 duyarlılık ve %100 özgüllüğe sahip olduğu görüldü. SONUÇ: Araştırdığımız indeksler arasında MPV/PCT'nin, pediatrik onkoloji hastalarında kemoterapi sonrasında görülebilen FN atağını yordayan başlıca değişken olduğu söylenebilir.
