HATİCE ŞAHİN, BİLGEHAN KOLUTEK AY
Düzce Tıp Fakültesi Dergisi - 2025;27(2):151-157
Amaç: YouTube, hastalıklar ve tedaviler de dahil olmak üzere sağlıkla ilgili bilgilere erişim için giderek daha fazla kullanılan bir platform haline gelmektedir. Bu çalışmanın amacı kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) hastalarında pulmoner rehabilitasyona ilişkin YouTube video içeriklerinin güvenilirliğini ve kalitesini değerlendirmek ve YouTube’un güvenilir bir bilgi kaynağı olup olmadığını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya YouTube’da "pulmoner rehabilitasyon", "KOAH egzersizleri" ve "nefes egzersizleri" Anahtar Kelimeleriyle arama yapılarak toplam 60 video dahil edildi. Videoların kalitesi, güvenilirliği ve doğruluğu sırasıyla küresel kalite ölçeği (global quality scale, GQS), modifiye DISCERN (mDISCERN) skoru ve Journal of the American Medical Association (JAMA) skorlama sistemi kullanılarak değerlendirildi. Video süresi, görüntülenme oranı, yükleyen ve anlatan gibi veriler kalite ve güvenilirliği karşılaştırmak için analiz edildi. Bulgular: JAMA puanlaması tam olan hiç video yoktu. Görüntülenme oranı ile düşük ve orta kalite videolar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulundu (p<0,001). GQS kalite değerlendirmesine göre JAMA (p=0,003) ve mDISCERN (p=0,005) puanlarında anlamlı bir farklılık gözlemlendi. Ek olarak, GQS, görüntüleme sayısı, beğeniler ve görüntüleme oranı ile pozitif bir korelasyon gösterdi (tümü p<0,001). Sonuç: KOAH ve pulmoner rehabilitasyon ile ilgili Türkçe videoların kalitesi, güvenilirliği ve doğruluğunun düşük olduğu bulundu. Rehabilitasyonun bireysel bir süreç olduğu düşünüldüğünde, hekim önerisi veya reçetesi olmadan yapılacak egzersizlerin faydası sınırlı olabilir. Sağlık profesyonellerine erişiminin kısıtlı olduğu durumlarda, yüksek izlenme sayılarına sahip videolar, diğer videolara göre yine de nispeten daha iyi bilgi sağlayabilir.
