AYNUR MÜDÜROĞLU KIRMIZIBEKMEZ, MURAT MENGİ, ERTAN YURDAKOŞ
Nöropsikiyatri Arşivi - 2016;53(2):136-143
Amaç: Kokain ve Amfetamin ile İlişkili Peptid (CART) 55-102 peptidi merkezi sinir sisteminde genel emosyonel aktivitenin düzenlenmesinde rol oynayan ventral tegmental alan, amigdala, hipotalamus ve hipokampus gibi bölgelerde bulunmaktadır. İntraserebroventriküler (i.c.v) CART uygulamasının davranış üzerine etkilerini araştırmak üzere yapılmış çalışmalar sınırlı sayıda olmakla birlikte, ortaya çıkan sonuçlar bu maddenin anksiyojenik olduğu yönündedir. Merkezi sinir sisteminde Nöropeptid Y (NPY), CART peptidi ile benzer lokalizasyonlara sahiptir. Daha önce yapılmış davranış çalışmaları, NPY peptidinin i.c.v uygulamasının daha çok anksiyolitik etkisi olduğunu göstermiştir. Yöntem: Çalışmamızda i.c.v CART ve NPY peptidlerinin birbirleri ile kompetetif etkileşimlerini araştırmak için Wistar türü erkek sıçanlardan beş deney grubu oluşturulmuştur. Bunlar, sham (n=10), CART (n=10), NPY (n=10), CART-NPY (n=10), NPY-CART (n=10) gruplarıdır. Deney gruplarına açık alan testi, yükseltilmiş artı testi ve Porsolt yüzme testi uygulanmıştır. Ayrıca testler sonrasında sıçanlar dekapite edilerek beyinleri homojenize edilmiş ve beyin dokularında bu iki peptidin miktar tayini yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamız i.c.v olarak uygulanan CART peptidinin anksiyojenik olduğunu, Porsolt yüzme testinde ise deney hayvanlarının öğrenilmiş çaresizliğe girmesini engellediğini göstermiştir. NPY peptidi anksiyolitik etki gösterirken, Porsolt yüzme testinde ise immobilizasyon süresini azaltıp, çabalama süresini etkilememiştir. Sonuç: Sonuçlarımız bu iki peptidin kompetetif etkileşiminde anksiyojenik CART peptidinin anksiyolitik NPY peptidinin etkilerini baskıladığını göstermektedir.
