GÜLDEN TUNALI, YUSUF TUNALI, AYFER KAYA GÖK, ÖZLEM KORKMAZ DİLMEN, EREN FATMA AKÇIL, GÜNER KAYA
Cerrahpaşa Medical Journal - 2019;43(2):50-57
Amaç: Periferik sinir ve kas hasarı, sürekli periferik sinir bloğu tekniğinin risklerinden birisidir. Bu çalışmada levobupivakainin histopatolojik etkilerini infant ve erişkin ratlarda değerlendirmeyi amaçladık. YÖNTEMLER: Bu çalışmada ketamine anestezisi altında 10 infant ve 10 erişkin olmak üzere 20 adet rat ile çalışıldı. Ratların sağ siyatik bölgelerine levobupivakain, sol siyatik sinir bölgelerine ise 0, 9% sodium klorid bolus doz sonrası üç saat süreyle infüzyon ile uygulandı. Birinci gün ve birinci hafta her gruptan üçer ratın, dördüncü haftada her gruptan dörder ratın siyatik sinirleri ve kas dokuları çıkarıldı. Periferik sinir ve kas dokusu ışık ve elektron mikroskobunda incelendi. Bulgular: Işık mikroskopisi değerlendirmesi sonucunda, sinir dokusunda çeşitli düzeylerde akson dejenerasyonu, sinirde mast hücresi ve epinöral hücre infiltrasyonu saptandı, gruplararası hasar benzerdi. Kas dokusunda miyonekroz ve iltihabi hücre infiltrasyonu levobupivakain grubunda daha belirgindi. Kas dokusunda dördüncü haftada infant ratlarda oluşan granülasyon dokusu erişkinden daha fazlaydı. Elektron mikroskobunda, miyelin dejenerasyon, miyofibril ve mitokondride ödem ve kristalarda silinme saptandı. İnfant ratların kas dokularında apopitoz gözlendi. SONUÇ: Levobupivakain ve 0, 9% sodium chloride solüsyonunun, infant ve erişkin ratlarda nörotoksik etkileri benzerdir. Levobupivakainin neden olduğu miyonekroz daha geç iyileşmekte ve infant ratlarda kaslarda kalıcı hasara neden olmaktadır.
