KÜBRA SEZER KATAR, GAMZE ZENGİN İSPİR, MUSTAFA DANIŞMAN
Kocatepe Tıp Dergisi - 2024;25(4):407-412
AMAÇ: Çalışmamızda, madde kullanım bozukluğu tanılı hastalarda, duyguları tanıma, ifade etme, dışa dönük düşünme ve hayal gücünde kısıtlılıkla karakterize bir kişilik özelliği olarak tanımlanan aleksitimi ile algılanan stres arasında ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Hastanemiz alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi’ne (AMATEM) başvuran 52 madde kullanım bozukluğu tanılı hasta ve benzer sosyokültürel özelliklere sahip ancak madde kullanım bozukluğu ve ek psikiyatrik rahatsızlığı olmayan 50 sağlıklı kontrol dahil edilmiştir. Katılımcılar sosyodemografik veri formu ile Toronto Aleksitimi Ölçeği-20 (TAÖ-20), Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) ölçeklerini doldurmuştur. BULGULAR: Hasta grubunda ASÖ ile TAÖ-20’nin duyguları tanımada güçlük (r=0,685) ve duyguları söze dökmede güçlük (r=0,515) alt boyutları arasında anlamlı bir korelasyon saptanmıştır (p<0,01). Kontrol grubunda ise ASÖ ile TAÖ-20’nin tüm alt boyutları arasında daha düşük fakat anlamlı korelasyon belirlenmiştir (r=0,318-0,394, p<0,05). Gruplar arası bağımsız T-testi sonuçlarına bakıldığında ise TAÖ-20 alt boyutları (duyguları tanımada güçlük, duyguları sözde dökmede güçlük, dışa dönük düşünme) açısından hasta grubu lehine anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür (p<0,05). SONUÇ: Aleksitimi madde kullanım bozukluğu olan kişilerde daha yüksek seviyelerde karşımıza çıkmakta ve algılanan stres seviyeleriyle kontrol grubuna göre daha güçlü ilişkiler kurmaktadır.