GENÇER GENÇ, ŞEREF DEMİRKAYA, SEMAİ BEK, ZEKİ ODABAŞI
Nöropsikiyatri Arşivi - 2017;54(2):116-124
Amaç: İmmunmodulatuvar tedavilerin (İMT) multipl sklerozda (MS) atak oranını azaltarak ve özürlülüğün ilerlemesini göreceli olarak geciktirerek hastalığın seyrini değiştirebileceği gösterilmekle birlikte; klinik, radyolojik ve elektrofizyolojik değişiklikler açısından başabaş karşılaştıran bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışmamızda interferon-beta (IFN-B) 1b, IFN-B-1a subkutan (sc), IFN-B-1a intramuskuler (im) ve glatiramer asetat (GA) tedavilerinin klinik, elektrofizyolojik ve radyolojik bulgular üzerine etkilerini araştırmayı amaçladık. Yöntem: İMT başlangıcından sonra en az 2 yıl takibi olan, tedavi öncesi ve sonrası klinik, elektrofizyolojik ve radyolojik bulguları dosyalarında mevcut olan 85 MS hastası retrospektif olarak değerlendirilmiştir. İMT’lerin bu bulgular üzerine etkileri karşılaştırılmıştır. Bulgular: Yıllık atak oranı IFN-B-1a sc’de 0, 1; IFN-B-1b’de 0, 2; GA’da 0, 3, IFN-B-1a im’de 0, 5 olarak gözlenmiştir (p=0, 01). Tedavinin 1. yılında ataksız hasta oranı IFN-B-1b’de %86, 4, IFN-B-1a sc’de %82, 9, IFN-B- 1a im ve GA’da %54, 5; ikinci yılda ise IFN-B-1a sc’de %78, IFN-B-1b’de %72, 7, GA’da %54, 5 ve IFN-B-1a im’de %27, 3 olarak tespit edilmistir (p<0, 05). Özürlülük skorları 2. yılda IFN-B-1a im’de artış göstermiş, IFN-B-1a sc’de tedavi öncesine göre azalma devam etmiş olmakla birlikte ilk yıla göre 0, 1 puanlık artış gözlenmiştir. IFN-B-1b ve GA’da bir değişiklik gözlenmemiştir. İki yıllık tedavi süresinde manyetik rezonans (MR) T2 lezyon sayılarında anlamlı bir artış tespit edilmemiştir. Tedavi öncesine göre tedavinin 1. ve 2. yılında tüm ilaç gruplarında uyarılmış yanıtlarda bozukluk açısından farklılık bulunmamıştır. Sonuç: Çalışmamızın sonuçları yüksek doz ve sık uygulamanın atak sıklığını azaltmada daha etkili olduğunu ortaya koymakla birlikte, radyolojik ve elektrofizyolojik etkinlikleri arasında belirgin bir fark bulunmamaktadır. İmmunmodulatuvar tedavilerin MS’teki etkinliğini karşılaştıran ek prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.
