BAHADIR ORKUN ÖZBAY, ALİYE BAŞTUĞ, ÖMER AYDOS, NİZAMETTİN KEMİRTLEK, DERYA GÖKÇINAR, BEDİA DİNÇ, HÜRREM BODUR
Mediterranean Journal of Infection Microbes and Antimicrobials - 2024;13(1):1-12
Giriş: Mikst kandidemi ve geç tekrarlayan kandidemi nadir görülen durumlardır. Bu konulardaki çalışmalar sınırlıdır. Amacımız bu nadir durumların özelliklerini, risk faktörlerini ve sonuçlarını araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Mayıs 2019-Mayıs 2021 tarihleri arasında Ankara Şehir Hastanesi’nde kesitsel tanımlayıcı bir çalışma olarak gerçekleştirildi. Mikst kandidemi, 72 saat içinde alınan iki kan kültürü şişesinde veya eş zamanlı alınan bir kan kültürü şişesinde (klinik semptomları olan bir hastadan) en az iki Candida türünün izolasyonu olarak tanımlandı. Geç tekrarlayan kandidemi, ilk kandidemi atağının tedavisi tamamlandıktan ve semptomların düzelmesinden en az 30 gün sonra kandideminin tekrarlaması olarak tanımlandı. Çalışmada mikst kandidemi hastaları ile monomikrobiyal kandidemi hastaları karşılaştırıldı. Geç tekrarlayan kandidemi grubu, tek ataklı kandidemi grubuyla karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışma süresi boyunca 533 hastada 549 kandidemi atağı tespit edildi. Bu hastaların 38’inde (%7,1) mikst kandidemi saptandı. Tedavi sonrası iyileşen ve 30 günden uzun yaşayan 149 hastanın 16’sında (%10,7) geç tekrarlayan kandidemi görüldü. Mikst kandidemi grubunda, monomikrobiyal kandidemi grubuna kıyasla abdominal cerrahi ve enstrümantasyon, kemoterapi ve transplantasyon öyküsü anlamlı derecede yüksekti. Geç tekrarlayan kandidemi grubu, tek ataklı kandidemi ile karşılaştırıldığında, abdominal cerrahi ve enstrümantasyon öyküsü, eşlik eden bakteriyemi, kandida kolonizasyon indeksinin >0,5 olması ve 1 yıllık takipteki mortalite anlamlı olarak daha yüksek oranda saptandı. Sonuç: Hem mikst kandidemi hem de geç tekrarlayan kandidemide, abdominal cerrahi ve enstrümantasyon uygulanan hastalarda anlamlı derecede daha yaygın saptandı Tanı yöntemlerinin gelişmesiyle birlikte bu nadir vakalarla daha sık karşılaşabiliriz. Kandidemi yüksek mortalite oranına sahip olduğundan tekrarlayan kandidemiler gözden kaçabilir. Araştırma sonuçlarına göre iyileşen kandidemi vakalarında tekrarlama riski %10’dur.