ÖZGEN KILIÇ ERKEK, GÜLŞAH GÜNDOĞDU
Pamukkale Tıp Dergisi - 2024;17(4):690-701
Amaç: Bu çalışmada, gün aşırı açlık protokolünün (ADF) cinsiyete özgü etkisinin ve yaşlanma ile ilişkili oksidatif stres değişimlerindeki işlevlerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve yöntem: Kırk iki dişi (n=21) ve erkek (n=21) 16 aylık Wistar sıçanları altı gruba (n=7) ayrıldı: Grup-1 (kontrol-erkek), Grup-2 (1 ay, ADF-erkek), Grup-3 (2 ay, ADF-erkek), Grup-4 (kontrol-dişi), Grup-5 (1 ay, ADFdişi) ve Grup-6 (2 ay, ADF-dişi). ADF protokolü günaşırı 24 saatlik oruç tutma şeklinde uygulandı (haftada üç gün). Serum örnekleri, ELISA yöntemiyle toplam oksidan-antioksidan seviyelerini (TOS-TAS) ölçmek için alındı ve oksidatif stres indeksi (OSI) hesaplandı. Bulgular: İki aylık-ADF tedavisinin kümültatif kontrol gruplarıyla karşılaştırıldığında vücut ağırlığında (VA) anlamlı azalma tespit edildi (p<0,001). Tüm gruplarda kümülatif gıda alımının ve retroperitoneal yağ ağırlığının ADF ile azaldığı görüldü (p<0,05). Hem 1 aylık hem de 2 aylık ADF uygulanması karaciğer ve serumda TOS seviyesi ve OSI’yi azaltmada olumlu etkiler gösterdi ve her iki grup da kendi kontrollerine göre anlamlı bir azalma gözlemlendi (p<0,001). Karaciğer TAS seviyesi dişi sıçanlarda anlamlı olarak arttı (p<0,05), ancak erkek sıçanlarda bu artış anlamlı bir seviyeye ulaşmadı. Gruplar arasındaki serum TAS seviyesinde anlamlı fark saptanmadı. Sonuç: Bu çalışma, erkek ve dişi sıçanlarda ADF’nin VA, gıda tüketimi ve oksidatif stres parametreleri üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Bulgular, ADF’nin kilo yönetimi ve oksidatif stresi azaltmada potansiyel faydalarını vurgulamaktadır. Sonuç olarak, ADF’nin metabolik sağlık üzerindeki etkilerini anlamada ve olası klinik uygulamaları belirlemede önemli bir adımı temsil etmektedir.