TUĞBA AYDIN
Türk Osteoporoz Dergisi - 2020;26(2):63-69
Amaç: Bu çalışmanın amacı ülkemizde çalışan ortopedi doktorlarının primer osteoporozun tanı ve takibindeki farkındalığı ortaya koymaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma açık erişimli, web tabanlı, çevrimiçi anket çalışması olarak planlandı. Üniversite hastanesi, eğitim araştırma hastanesi, devlet ve özel hastanelerde çalışan 166 ortopedi doktoru çalışmaya dahil edildi. Bulgular: Doktorların %30, 1’i postmenopozal hastalardan, %41, 02’si 65 yaş üstü hastalardan, %38, 6’sı kalça kırığı ile gelen hastalardan, %34, 9’u vertebra kırığı ile gelen hastalardan, %4, 8’i ön kol kırığı ile gelen hastalardan dual enerji X-ray absorbsiyometri (DXA) isterken, doktorların %30, 1’i hiçbir hastadan DXA istemediklerini belirtti. Doktorların %63, 9’u 65 yaş üstü kırıkla gelen hastayı osteoporoz açısından değerlendirmediğini söyledi. Frajilite kırığı tespit ettikleri hastalardan ortopedi doktorlarının %36, 1’i D vitamini seviyesini istemediğini belirtti. Primer osteoporozda tedaviyi ortopedi doktorlarının %79, 5’i DXA’nın T-skoruna, %15, 7’si DXA’nın Z-skoruna, %55, 4’ü yaşa, %37, 7’si cinsiyete, %51, 8’i frajilite kırığı varlığına, %37, 3’ü daha önce kullandığı osteoporoz ilaçlarına, %13, 3’ü FRAX risk sınıflamasına göre planladıklarını söyledi. Primer osteoporozda D vitamini düşüklüğü olan hastalara doktorların %22, 9’u 300, 000 IU 25 hidroksi vitamin D’yi [25(OH)D] içeren ampülleri oral olarak, %1, 2’si bu ampülleri intramüsküler olarak verdiğini; doktorların %15, 7’si 50, 000 IU 25(OH)D içeren şişenin tümünü haftada bir oral olarak, %10, 8’i bu şişeyi her gün damla olarak verdiğini söyledi. Sonuç: Ortopedi doktorlarının osteoporoz hastalarının tanı ve takibindeki bilgi düzeyi ve farkındalığı beklenenden daha düşüktür. Kırık tedavisinden sorumlu olan ortopedi doktorlarında bu durumu iyileştirmek için ek çalışmalar ve müdahale programları gereklidir.
