SENA ÖZ, FİGEN GÜRSOY
Sağlık ve Toplum Dergisi - 2024;34(3):83-91
Ebeveynlerin çocuklarının özerkliğini destekleyici ebeveynlik tutumlarını değerlendirmek için ebeveynlerin kendi beyanlarına göre değerlendirme sağlayan ölçme araçlarının olmadığı görülmektedir. Bu nedenle Özerklik Destekleyici Ebeveynlik Ölçeğinin (ODEO) geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçme aracının geliştirilmesi için öncelikle literatür taraması, ebeveyn-çocuk oyun videolarının incelenmesi, ebeveynlerin konu hakkında yazdıkları kompozisyonlar dikkate alınarak madde havuzu oluşturulmuştur. Sonra alan uzmanlarının görüşleri alınarak maddelerin uygunluk durumu değerlendirilmiştir. İki aşamalı pilot uygulama yapılmıştır. Ölçme aracına açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapmak için üç-altı yaş arasında çocuğu olan 414 ebeveynden veri toplanmış. AFA tamamlandıktan sonra doğrulayıcı faktör analizini (DFA) tamamlamak için aynı özelliklere sahip 310 ebeveynden veri toplanmıştır. Analizler doğrultusunda; ölçeğin 35 madde ve beş alt boyuttan oluşan beşli likert özelliğe sahip olduğu belirlenmiştir. Cronbach alfa puanları ise; Cesaretlendirme .85, Duyarlı Olma .87, Bağımsızlığına İnanma .77, Ebeveynlik Toleransı .67, Davranışlara Müdahale .70 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak ODEO üç-altı yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin özerklik destekleyici ebeveynlik stillerini değerlendirmek amacıyla kullanılabilecek geçerli-güvenilir bir araçtır.