SALİM MISIRCI, YEŞİM AKYOL, YASEMİN ULUS, AHMET KIVANÇ CENGİZ, AYHAN BİLGİCİ
Türk Osteoporoz Dergisi - 2021;27(2):74-81
Amaç: Osteoporoz (OP) ve osteopenisi (OPN) olan postmenopozal kadınlarda kinezyofobi düzeyini ve ilişkili faktörleri araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya postmenopozal OP’li 60 kadın hasta, postmenopozal OPN’li 60 kadın hasta, yaş ve cinsiyet uyumlu 60 kontrol dahil edildi. Katılımcıların demografik verileri (yaş, kilo, boy, vücut kitle indeksi, eğitim düzeyi, çalışma durumu, hastalık süresi ve menopoz süresi) kaydedildi. Tüm katılımcılarda kinezyofobi, düşme korkusu, psikolojik durum, sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve OP öz-yeterlik düzeyleri, sırasıyla Tampa kinezyofobi ölçeği (TKÖ), düşme etkinlik ölçeği-uluslararası (UDES), hastane anksiyete ve depresyon ölçeği (HADÖ), Avrupa Osteoporoz Vakfı’nın yaşam kalitesi anketi-41 (QUALEFFO-41) ve osteoporoz öz-yeterlik ölçeği (OEYÖ) kullanılarak değerlendirildi. BULGULAR: OP’li ve OPN’li postmenopozal hastalarda kontrole kıyasla daha yüksek kinezyofobi düzeyleri vardı (p<0, 05). Ancak OP ve OPN’li hastalarda kinezyofobi düzeyleri arasında fark yoktu (p>0, 05). OP ve OPN’li hastalarda TKÖ skoru ile UDES, HADÖ, QUALEFFO-41 skorları, menopoz süresi arasında pozitif, OEYÖ skorları arasında negatif korelasyon vardı (p<0, 05). Hastalar kinezyofobi düzeylerine göre yüksek ve düşük kinezyofobi olarak iki gruba ayrıldı; yüksek kinezyofobisi olan hastalarda tüm klinik parametreler olumsuz etkilenmişti (p<0, 05). SONUÇ: Hem OP hem de OPN, postmenopozal kadınlarda kinezyofobiye neden olabilir. OP ve OPN’li postmenopozal kadınlarda artmış düşme korkusu, bozulmuş psikolojik durum, düşük yaşam kalitesi ve azalmış öz-yeterlik algısı, uzamış menopoz süresi daha yüksek düzeyde kinezyofobi ile ilişkili görünmektedir. Fiziksel aktivite kemik sağlığı için gerekli olduğundan, OP ve OPN’li postmenopozal kadınlara kinezyofobinin üstesinden gelmenin önemi konusunda danışmanlık verilmelidir.
