RADYASYON PNÖMONİSİNİN ÖNGÖRÜLMESİNDE DOZ VOLÜM HİSTOGRAMLARI VE TGF-Β’NIN YERİ: PİLOT ÇALIŞMA

BANU ATALAR, FAZİLET ÖNER DİNÇBAŞ, SEVAL AYDIN, HAFİZE UZUN, SEDAT KOCA,

Turkish Journal of Oncology - 2008;23(3):109-119

AMAÇ Torasik radyoterapi uygulanan küçük hücreli olmayan akciğer kanserli (KHOAK) hastalarda, radyasyon pnömonisi riski ile doz volüm histogramları (DVH) parametreleri ve plazma T G F -βseviyelerinin korelasyonu araştırıldı. GEREÇ VE YÖNTEM Bu çalışmaya üç boyutlu konformal radyoterapi uygulanan 15 KHOAK hastası dahil edildi. Radyoterapi dozu 50-66 Gy arası nda değişmekte olup, medyan doz 60 Gy idi. Olguların tümünde ipsilateral ve kontrlateral akciğerler için DVH’larından elde edilen MLD, V₂₀, V₃₀ değerleri incelendi. TGF-β seviyeleri ELISA yöntemi ile değerlendirildi. BULGULAR Olguların medyan takip süresi 16 ay idi (aralık 6-55). Bu süre içerisinde radyasyon pnömonisi üç olguda saptandı (1.,6. ve 9. aylarda). İpsilateral ve kontrlateral akciğerlerin doz par am e tr el eri karşılaştırıldığında, kontrlateral akciğ erlerin MLD, V₂₀ ve V₃₀ değerlerinin yüksek oluşu pnömoni gelişimi açısından anlamlı bulundu (p<0,005). TGF-β seviyeleri pnömoni gelişimi için anlamlı bulunmadı. SONUÇ Yüksek kontrlateral akciğer dozunun (MLD, V₂₀, V₃₀) radyasyon pnömonisi gelişiminde risk faktörü olabileceği gösterilmiştir. TGF-β seviyeleri radyoterapi sonrası erken dönemde pnömoni riskini göstermede faydalı olmamıştır.