GEZMİŞ KİMYON, SİBEL ŞENTÜRK, ALEV YILDIRIM KESKİN
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi - 2021;54(3):391-398
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, romatoid artritli bireylere bakım verenlerin yükü ve algıladıkları sosyal destek düzeyinin belirlenmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu çalışma, Haziran 2020 Aralık 2020 tarih aralığında bir uygulama ve araştırma hastanesinin romatoloji polikliniğine muayene olmak için gelen 130 Romatoid artritli birey ve yakını ile tamamlandı. Veriler, “Hasta ve Bakım Verici Bilgi Formu”, “DAS-28 Skoru”, “VAS Skoru”, “Sağlığı Değerlendirme Anketi (HAQ)”, “Zarit Bakım Yükü Ölçeği” ve “Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği” ile elde edildi. Veri analizi, tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve Spearman Korelasyon testi ile yapıldı. BULGULAR: Araştırmaya katılan bakım verenlerin yaş ortalaması 46.31±13.46, %58,5’i erkek, %59,2’si eşi ve %45.4’ü 1-5 yıl arasında bakım vermekteydi. Romatoid artritli hastaların VAS, DAS-28 ve HAQ skoru ile bakım yükü arasında anlamlı bir ilişki olduğu, ayrıca deformasyon gelişen Romatoid artrit hastalarının bakım yükünün daha yüksek olduğu belirlendi (p<0.05). Bakım verenler arasında ev hanımı ve emekli olanlar ile fiziksel, psikolojik, finansal, sosyal, ev yaşamında ve aile içi ilişkilerde sorun yaşayan bireylerin bakım yükünün daha yüksek olduğu belirlendi (p<0.01). TARTIŞMA: Romatoid artritli hastalara bakım verenlerin yükünün az, algılanan sosyal destek düzeylerinin ise ortalamanın üzerinde olduğu belirlendi. Romatoid artrit hastalarına bakım vermekle yükümlü kişilerin eğitimi ve destek programları ile bakım yükünün azaltılması, Romatoid artrit hastalarının bakım ve tedavisine katkı sağlaması açısından olumlu olacaktır.
