NESLİHAN KAYAHAN SATIŞ, HASAN SATIŞ
Ulusal Romatoloji Dergisi - 2025;17(1):45-52
Amaç: Romatoid artritli (RA) yaşlı hastalarda uyku ilişkili problemlere sık rastlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yaşlı RA hastalarında kötü uyku kalitesine katkıda bulunan faktörleri belirlemek ve uyku kalitesiyle yaşam kaliteleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Yöntem: Bu kesitsel çalışmaya Mayıs ve Eylül 2024 arasında ayaktan bir üçüncü basamak romatoloji polikliniğinde değerlendirilen ≥65 yaş RA hastaları dahil edildi. Uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalitesi indeksi (PSQI), RA hastalık aktivitesi hastalık aktivite skoru 28-C-reaktif protein (DAS28-CRP) ve yaşam kalitesi European Organization for Research and Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire Core 30 ölçeği ile değerlendirildi. Kötü uyku kalitesiyle ilişkili faktörleri belirlemek için çok değişkenli regresyon analizi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya ortalama yaşı 70,8 (±4,9) ve %59,8’i (n=46) kadın olan toplam 77 yaşlı RA hastası dahil edildi. Ortanca DAS28-CRP skoru 4,3’tü ve hastaların %75,3’ü remisyonda değildi. Hastaların %50,65’i kötü uyku kalitesine (PSQI >5) sahipti. Çok değişkenli analizde, ≥75 yaş [risk oranı (RO)=8,23, %95 güven aralığı (GA) (1,51-44,77), p=0,015], bekar olmak [RO=4,63, %95 GA (1,17-18,36), p=0,029], aktif RA [RO=5,65, %95 GA (1,44-19,99), p=0,035] ve depresyon [RO=5,04, %95 GA (1,17-21,73), p=0,030] kötü uyku kalitesiyle ilişkili olarak bulunmuştur. Fiziksel, duygusal ve rol fonksiyon skorları ile yorgunluk, ağrı ve insomnia semptomları kötü uyku kalitesine sahip grupta daha kötü düzeyde izlenmiştir. Sonuç: Sonuçlarımız, yaşlı RA hastalarında uyku bozukluklarının yönetiminin önemini ortaya koymaktadır. Uyku sorunları, artan hastalık aktivitesi ve psikososyal durumla yakından bağlantılı olup, bu faktörlerin hasta değerlendirmelerinde dikkate alınması hem uyku kalitesini hem de genel yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyebilir.
