Türk Medline
Dokran

SCALES-DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OKUL VE EV DERECELENDİRME ÖLÇEKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

EBRU AKSU MERİÇLİ, FİGEN TURAN

Nöropsikiyatri Arşivi - 2014;51(3):195-204

Özel Yeni Şölen Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Ankara, Türkiye

 

Giriş: Bu araştırmanın amacı; Ryser ve McConnell’ın geliştirmiş olduğu SCALES-Scales for Diagnosing Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder okul formu ve ev formunun Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliklerinin belirlenmesi, yaş ve cinsiyet açısından karşılaştırılması ve iki ölçek arasındaki korelasyonunun incelenmesidir. Yöntem: Araştırma 5,0-14,11 yaş grubundaki 891 çocuğun 102 öğretmeni ve anne babaları ile gerçekleştirilmiştir. Anne baba ölçeklerinden geri dönen 656 tanesi çalışmaya alınmıştır. Öğretmenler, Öğretmen Bilgi Formu, Çocuk Bilgi Formu, SCALESDikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu-Okul Derecelendirme Ölçeği (SCALES-ODÖ) ve Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği Türkçe formlarını doldurmuştur. Anne babalar; Aile Bilgi Formu, Çocuk Bilgi Formu ile SCALES -Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu- Ev Derecelendirme Ölçeği (SCALES-EDÖ) ve Conners Ev Derecelendirme Ölçeği Türkçe formlarını doldurmuştur. Bulgular: SCALES-ODÖ ve SCALES-EDÖ’de yaşlara ait puanlar t-testi ile karşılaştırıldığında, 5-9 yaş aralığında tüm alt ölçeklerdeki farkın anlamlı olduğu, 10-13 ve 13+ yaş grubunda sadece hiperaktivite alanındaki farkın anlamlı olduğu görülmüştür. SCALES-ODÖ ve SCALES-EDÖ arasındaki korelasyon incelenmiştir. Ölçeklerin aynı becerileri ölçen alt ölçekleri arasındaki korelasyon 0,1 ile 0,26 arasında bulunmuştur. Sonuç: Çalışma, ölçeğin Türkçe versiyonunun DEHB’yi taramak amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu düşündürmüştür. SCALESEDÖ puanlarının ODÖ puanlarından yüksek olması dolayısıyla iki ölçek arasında korelasyon düşük bulunmuş, bu durum ailelerin değerlendirmelerinde objektif olma konusunda sınırlılıkları olduğunu düşündürmüştür. Tanı koyulmuş çocuklarla yapılacak çalışmalarla da ölçeğin geçerliliğinin kanıtlanması gerekmektedir. (Nöropsikiyatri Arflivi 2014; 51: 195-204)