AYLİN YÜCEL, F SEFA DEREKÖY, M DENİZ YILMAZ, ALİ ALTUNTAŞ
Kocatepe Tıp Dergisi - 2004;5(1):43-48
Agger nazi ve Haller hücreleri, orta konkanın pnömatizasyonu veya paradoks hali gibi sinonazal yapıların anatomik varyasyonları, kronik ve reküren sinüzitlerin etyolojisinden sorumlu tutulmaktadır. Bilgisayarlı tomografi, paranazal sinüslerle ilgili şikayeti olan hastaların değerlendirilmesinde rutin kullanıma girmiş ve bu varyasyonların her zaman enfeksiyona yol açmadığı izlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, paranazal sinüs bölgesi ve çevresindeki anatomik varyasyonları bilgisayarlı tomografi ile saptamak ve bunların paranazal sinüs enfeksiyonları üzerindeki rolünü araştırmaktır. Sinonazal şikayetlerle başvuran 70 hastaya koronal planda paranazal sinüs bilgisayarlı tomografi tetkiki yapıldı. Elde olunan kesitlerde anatomik varyasyonlar saptanarak bunların mukoza patolojileriyle ilişkisi araştırıldı. Bilgisayarlı tomografide saptanan başlıca varyasyonlar sıklık sırasına göre, agger nazi hücresi (%61.4), nazal septal deviasyon (%54.2), konka bülloza (%54.2) ve septum pnömatizasyonuydu (%34.2). Bu olguların %51.4'ünde, mukoza patolojisine rastlanırken en sık patolojinin maksiller sinüste olduğu görüldü. Sinüs mukoza lezyonları ile varyasyonların birlikteliğine bakıldığında en sık kombinasyonlar, frontal sinüs patolojileri ile septum deviasyonu, maksiller sinüs patolojileri ile agger nazi hücresi, sfenoid sinüs patolojileri ile septum pnömatizasyonu, etmoid sinüs patolojileri ile septum deviasyonu ve agger nazi hücresi birlikteliği şeklindeydi. Paradoks orta konka, agger nazi hücresi, septum deviasyonu ve septum pnömatizasyonu sıklıkla sinüs mukoperiostal patolojileriyle birlikte gözlenirken, Haller hücresinin sinüs patolojilerine daha az oranda eşlik ettiği saptandı. Sinonazal anatomik varyasyonlar, paranazal sinüs enfeksiyonların oluşumunda boyutları ile doğru orantılı artan bir etkiye sahiptir. Bu varyasyonların iyi tanınması ve raporlanması, sinonazal şikayetlere açıklık getirmesi yanında endoskopik sinüs cerrahisinde cerrahın yaklaşımını yönlendireceğinden önem kazanmaktadır.
