TUGBA IZCI DURAN, MELİH PAMUKCU, HASAN ULUSOY
Pamukkale Tıp Dergisi - 2024;17(4):722-731
Amaç: Sistemik skleroz (SSk) hastalarının klinik ve laboratuvar özelliklerini tanımlamak, önemli morbidite ve mortalite nedenleri olan interstisyel akciğer hastalığı (İAH) ve pulmoner arteriyel hipertansiyon (PAH) prevalansını etkileyen risk faktörlerini araştırmak. Gereç ve yöntem: Sistemik skleroz tanısı olan 88 hasta İAH ve PAH varlığına göre karşılaştırıldı. Akciğerin yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografisi ile İAH doğrulandı ve istirahatte uygulanan ekokardiyografiye göre sağ ventriküler sistolik basınç >40 mmHg olduğunda olası PAH olarak değerlendirildi ve kaydedildi. Bulgular: 88 hastanın %44,3’ünde yaygın tipte ve %55,7’sinde sınırlı tipte SSk vardı. Diffüz tip, pozitif antiskleroderma-70 (anti-Scl70) antikoru ve anti-sentromer antikor yüzdeleri, beyaz kan hücresi, trombosit sayısı, eritrosit sedimantasyon hızı (ESH), sigara içme ve sklerodaktili ve telanjiektazi varlığı İAH olan grupta anlamlı farklı saptandı. Anti-Scl70 antikorunun pozitif titresi (odds oranı (OR)=6,124, p=0,004), trombosit sayısı (OR=0,138, p=0,002), ESH (OR=1,042, p=0,035) ve talenjiektazi varlığı (OR=10,571, p=0,001), SSk’li hastalarda İAH ile ilişkili bulundu. Ayrıca diffüz tip (OR=0,223, p=0,010), sklerodaktili (OR=11,112, p=0,028) ve talenjiektazi (OR=3,861, p=0,020) varlığı nonspesifik interstisyel pnömoni paterninde İAH gelişimi için risk faktörleri iken, anti Scl-70 antikor pozitifliği (OR=12,921, p=0,019) ve yüksek ESH’nın (OR=1,034, p=0,030) usual interstisyel pnömoni paterni gelişimi için risk faktörleri olduğu saptandı. PAH açısından değerlendirildiğinde ise tek risk faktörünün ileri yaş olduğu görüldü (OR=1,073, %95 GA:1,012-1,139, p=0,019). Sonuç: Anti Scl-70 antikorunun pozitif titresi, yaygın tip, talenjiektazi varlığı ve yüksek ESH, SSk hastalarında İAH’nın varlığı ile bağımsız olarak ilişkilendirildi.
