İREM GÜLSÜM CERAN , BERRAK MIZRAK ŞAHİN
İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi - 2024;12(3):886-896
Menstrual bozukluklar %75’e varan oranlarla kadınlarda çok yaygındır ve dismenore menstruasyonla ilişkili en sık bildirilen bozukluktur. Dismenore sıklıkla baş ağrısı, bulantı, kusma ve terleme gibi bulguların eşlik ettiği alt karın bölgesinde ağrılı, kramplı bir his olarak tanımlanır. Primer dismenore ile ilgili yapılan çalışmalarda çeşitli demografik, fiziksel, yaşam tarzı ile ilgili ve psikososyal faktörlerin etkileri araştırılmıştır. Ancak, özellikle Türk toplumunda bu faktörleri bir arada ve kapsamlı şekilde inceleyen çalışmaya ihtiyaç bulunmaktadır. Çalışmamızda, Türk kadınlarında primer dismenore ile ilişkili faktörlerin saptanması amaçlanmıştır. Araştırma, Mayıs 2021-Aralık 2021 tarihlerinde yürütülen kesitsel bir araştırmadır. Çalışmaya, 18 yaşından büyük, okuma-yazma bilen üreme çağındaki 760 kadın dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Beck Anksiyete Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların sosyo-demografik ve yaşam tarzı özellikleri karşılaştırıldığında ailede menstrual ağrı öyküsü (p=<.001) ve alkol kullanımının (p=.027) artan menstrual ağrıyla ilişkili olduğu bulunmuştur. Menstruasyon süresi (p=.026), menstruasyondaki ağrı süresinin (p=.005) ve doğum yapma durumunun (p=.024) ağrı şiddetiyle ilişkili olduğu görülmüştür. Menstruasyon süresi arttıkça, menstruasyon boyunca ağrı yaşadığını ifade edenlerde ve doğum yapmayanlarda ağrı şiddeti artmıştır. Katılımcıların menstrual ağrı şiddeti ile anksiyete düzeyleri karşılaştırıldığında anksiyete düzeyi arttıkça menstrual ağrı şiddetinin arttığı belirlenmiştir (p=.026). Aile öyküsü, alkol kullanımı, menstruasyon süresi, doğum yapma durumu, anksiyete düzeyi primer dismenorede ağrı şiddeti için risk faktörleri olarak belirlenmiştir.
