Türk Medline
ADR Yönetimi
ADR Yönetimi

TÜRKİYE’DE OKUL SAĞLIĞI ARAŞTIRMALARI

GONCA KURT, HASAN UĞUR SERDAROĞLU, CİHANGİR ÖZCAN

Arşiv Kaynak Tarama Dergisi - 2024;33(3):198-209

 

Bu araştırmada Türkiye’de okul sağlığına yönelik akademik çalışmaların kapsamlı ve bütünsel bakış açısıyla ortaya koyulması amaçlanmış; ulaşılan sonuçların yurt dışı okul sağlığı politikaları, Dünya Sağlık Örgütü Okul Sağlığı Hizmetleri Kılavuzu, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Türkiye Cumhuriyeti 12. Kalkınma Planı ve literatürdeki bulgular doğrultusunda değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaca yönelik olarak içerik analizi yönteminin betimsel içerik analizi yaklaşımıyla herhangi bir tarih aralığı belirtmeden 01.01.2024 tarihine kadar Yükseköğretim Kurulu ulusal tez merkezi veri tabanındaki lisansüstü tezler ile Dergipark veri tabanındaki dergilerde yayımlanan Türkiye adresli yayınlar “okul sağlığı” Anahtar Kelimeleriyle taranmış, araştırma kapsamına dahil edilen 240 çalışma araştırma yılı, türü, yöntemi, çalışma grubu ve konusuna göre incelenmiştir. Araştırma sonucunda, Türkiye’de okul sağlığına yönelik araştırmaların en fazla 2017-2022 yıllarında yapıldığına ve 2023 yılında sadece 7 çalışma gerçekleştirildiğine ulaşılmıştır. Okul sağlığı araştırmalarının en fazla yüksek lisans tezi olarak yayımlandığı, lisansüstü tezlerin ise büyük çoğunluğunun sağlık bilimleri enstitüsünde gerçekleştirildiği saptanmıştır. Türkiye’de okul sağlığına yönelik bilimsel araştırmalar en çok nicel yöntemle gerçekleştirilmiş ve araştırmaların çalışma grubu en fazla ortaokul ve lise öğrencilerinden oluşmuştur. Araştırma konuları birinci aşamada alt temalara göre, ikinci aşamada genel temalara göre sunulmuştur. İncelenen okul sağlığına yönelik araştırmalarda en fazla çalışılan konular arasında eğitim programı geliştirme, beslenme, obezite, hemşirelik bulunmaktadır. Okul sağlığı araştırmalarında az sayıda çalışılan konular arasında diyabet, sağlık okuryazarlığı, bulaşıcı hastalık, cinsel sağlık, ağız diş sağlığı, ihmal, istismar, sürdürülebilir sağlık, kas iskelet sistemi, uyku, mülteci öğrenciler, şiddet, ilk yardım, afet, akran zorbalığı, ekran bağımlılığı, temizlik, antidepresan, kalp sağlığı, cilt kanseri gibi önemli konular yer almaktadır.