CAHİT BABÜR, BANUÇİÇEK YÜCESAN, FİGEN SEZEN, SELÇUK KILIÇ
Türkiye Parazitoloji Dergisi - 2021;45(3):181-189
Amaç: Zorunlu hücre içi parazit olan Toxoplasma gondii’nin (T. gondii) neden olduğu toksoplazmoz, tüm dünyada yaygın olarak görülen zoonotik paraziter bir hastalıktır. Bu çalışmada, Ocak 2009-Mayıs 2019 yılları arasında yapılan T. gondii test sonuçları paylaşılmıştır. Burada, 2009-2019 yılları arasında Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Ulusal Parazitoloji Referans Laboratuvarı’na gelen T. gondii sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntemler: Bu çalışmada T. gondii için tanıda kullanılan serolojik yöntemlerden anti-T. gondii IgG, IgM, IgG avidite ve Sabin- Feldman dye test (SFDT) sonuçları incelenmiştir. Anti-T. gondii IgG, IgM ve IgG avidite testleri için ELISA yöntemi kullanılmıştır. T. gondii tanısında referans test olan SFDT halen altın standart olarak geçerliliğini korumaktadır. Yapılan laboratuvar analizlerine ek olarak tüm olguların cinsiyet, yaş, numunenin geldiği il, yıl dağılımları, gönderilen numune tipi bilgileri de verilmiştir. Bulgular: Bu çalışmada değerlendirilen 2,778 olgunun 706’sı (%25,4) erkek, 2,072’si (%74,6) kadındır. Anti-T. gondii IgG değerleri incelendiğinde; tüm örneklerin %47,1’i, anti-T. gondii IgM’in %10,2’si pozitif bulunmuştur. SFDT’sinde ise 2,361 hastanın 1,228’i (%52) pozitif tespit edilmiştir. Başvuran 537 erkeğin 319’u (%59,4), 1,824 kadının 909’u (%49,8) pozitif bulunmuştur. On yıllık çalışmada SFDT’nin en sık seropozitiflik titresinin 1/64 düzeyinde olduğu görülmüştür. Çalışmamızda anti-T. gondii IgG, IgM ve IgG avidite testlerinin her üçünün de bir hastada birlikte çalışıldığı tüm olgular değerlendirildiğinde IgG avidite çalışılan olguların tamamında IgG düzeyleri pozitif bulunmuştur. Ek olarak anti-T. gondii IgG değerleri pozitif bulunan 293 olgunun %62,8’inde yüksek avidite, %24,2’sinde sınır değer ve %13’ünde düşük avidite bulunmuştur. Çalışmamızda anne-bebek birlikte gelen olgular değerlendirildiğinde; her ikisinde anti-T. gondii IgG seropozitifliği %80, her ikisinde anti-T. gondii IgM seropozitifliği %5 saptanmıştır. Bu yüksek oranlar, anne bebek arasında antikor transferini desteklemektedir. Numunelerin geldiği il dağılımı incelendiğinde en fazla olgunun %80,7 ile Ankara’dan geldiği görülmüştür. En fazla gönderilen örnek tipi kan örneği, ikinci sıklıkta ise beyin omurilik sıvısı olarak tespit edilmiştir. Sonuç: T. gondii yüksek pozitiflik oranları nedeniyle günümüzde halk sağlığı açısından önemini korumaktadır. On yıllık verilerin toplandığı bu çalışma göstermiştir ki; farkındalık artışına rağmen halen yüksek seropozitiflikler devan etmektedir. Bu nedenle toksoplazmoz tanısına yönelik yapılan laboratuvar analiz sonuçlarının sistematik olarak toplanması ve değerlendirilmesi, kontrol önlemlerinin alınmasına katkı sağlayacaktır.
