DERYA SULUHAN ECEM SAĞIROĞLU SABRİ DEMİR DİLEK YILDIZ MERVE ONAT EMRAH ŞENEL
Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi - 2023;17(3):243-249
Amaç: Yanıklar, önemli morbidite ve psikolojik, duygusal ve fiziksel refahın bozulması dahil olmak üzere karmaşık, travmatik olaylardır. Bu çalışma, yanık olan adölesanlarda benlik saygısı ile sosyal anksiyete arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel, tanımlayıcı bir araştırma tasarımı kullanılmıştır. Araştırma, 86 adölesan ile 12 yataklı Pediatrik Yanık Merkezinde gerçekleştirildi. Veri toplama formu, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Çocuklar için Sosyal Anksiyete Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel analizler için karşılaştırmalar p<05 anlamlılık düzeyinde yapılmıştır. BULGULAR: Sıcak sıvı (%31.4), kimyasallar (%22.1), alevler (%17.4), elektrik (%16.3) ve sıcak cisimlerle temas (%12.8) yanık faktörleriydi. Katılımcıların %81.4’ünde skar/iz olduğu belirlenmiştir. Yanık toplam vücut yüzey alanı sırasıyla, %1-%10 (%61.6), %10-%25 (%32.6), ≥%50 (%3.5), ve %25-%50 (%2.3). Benlik saygısı puanlarının ve sosyo-demografik değişkenlerin çocukların sosyal kaygısı üzerindeki etkilerine göre oluşturulan çoklu doğrusal regresyon modeli istatistiksel olarak anlamlıydı (F(20.65)=2.384, p<.05). Çalışmada, çocuklar için sosyal anksiyete ölçeğindeki puanlardaki varyansın %42.6’sı benlik saygısı puanları ve sosyo-demografik değişkenler ile açıklanmıştır. Benlik saygısı puanları, çocukların sosyal kaygı puanlarını istatistiksel olarak olumlu ve anlamlı olarak öngörmüştür (B=4.413, t=4.139, p<.05). SONUÇ: Çalışmamız, çalışma sorumuz doğrultusunda yanık olan adölesanlarda düşük benlik saygısı ile yüksek sosyal anksiyete arasında ilişki olduğunu, çocuklarda yanık öyküsü ile çocukların özellikleri arasında ilişki olmadığını ortaya koymuştur.
