SULTAN KESKİN DEMİRCAN, ZEYNEP ECE AYTAR
Osmangazi Tıp Dergisi - 2024;46(6):852-860
Hafif kognitif bozukluğun başladığı dönemdeki değiştirilebilir faktörlerin bilinmesi ve erken fark edilmesi, tedavisi kısıtlı olan demansın önlenebilmesi için önemlidir. İnflamasyon ve demans arasındaki ilişki bilindiğinden, çalışmamızda albümin (A) ve globulin (G) düzeylerinin hafif kognitif bozukluğa etkisini göstermeyi amaçladık. Çalışmaya geriatri polikliniğine unutkanlık şikâyeti ile başvuran 60 yaş ve üstü hastalardan demans tanısı almayan hastalar alındı. Malignite, romatolojik hastalıklar ve aktif enfeksiyonu olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Mini Mental Durum Değerlendirmesinden (MMSE) 24-27 arası almış ve klinik demans skoru (CDR) skoru 0.5 olan hastalar hafif kognitif bozukluk, 28-30 arası alan ve CDR skoru 0 olanlar kontrol grubunu oluşturdu. Yesavage geriatrik depresyon skalası ile depresyon varlığına, geriatrik nütrisyon indeksi ile malnütrisyon riskine karar verildi. Hastaların yaş ortalaması 69.15±5.59 ve % 63.6 si kadın hastaydı. Hastaların 59.9 % unda hafif kognitif bozukluk, %77.9 u eğitimsiz ve % 55.9’u obezdi. Hafif kognitif bozukluk olan grupta anlamlı olarak kadın prevalansı, obezite ve eğitimsizlik daha fazlaydı (p=0.004, p=0.016, p <0.001). Hafif kognitif bozukluk olan grup ile sağlam grup arasında albümin, globulin, A/G, ürik asit, vitamin B12, vitamin 25(OH)D3 vitamini düzeyleri arsındaki fark anlamsızdı (p=0.687, p=0.517, p=0.542, p=0.472, p=0.914, p=0.703). Çok yönlü analizlerde de albümin, globulin, A/G ile hafif kognitif bozukluk arasında ilişkili bulunamadı. Tek yönlü analizlerde kadın olmak, obez olmak, eğitimsiz olmak ve GFR, hafif kognitif bozukluk riskini artırmaktaydı (OR:1.78, OR:1.77, OR: 4.62, OR:1.02; p=0.040, p= <0.001, p=0.017, p=0.036, sırasıyla). Hafif kognitif bozukluk, inflamatuar süreç dışında obezite ve eğitimsiz olmak gibi sebeplerden de etkilenmektedir. Albümin, globulin ve A/G düzeylerini etkileyen başka patolojik durumlar da olduğundan hafif kognitif bozukluk için kullanımı uygun değildir.
