Türk Medline
ADR Yönetimi
ADR Yönetimi

YENİDOĞANLARDA AKUT BÖBREK HASARI MORBİDİTE VE MORTALİTESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

SONGÜL TOMAR GÜNEYSU, AYŞEGÜL ZENCİROĞLU, MEHMET BÜLBÜL

Kocatepe Tıp Dergisi - 2024;25(4):510-518

 

AMAÇ: Akut böbrek hasarı, yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin ciddi sorunlarından biridir. Çalışmamızda yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde akut böbrek hasarının sıklığı, risk faktörleri, primer tanıları, tedavileri ile erken dönem prognozları ve mortalitesinin değerlendirilmesi amaçlandı. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamıza 1 Ocak 2013 - 31 Aralık 2016 tarihleri arasında hastanemiz yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan ve akut böbrek hasarı geliştiği belirlenen yenidoğanlar akut böbrek hasarı grubu, her hasta için, aynı zamanda yatmış, akut böbrek hasarı tanısı almamış ikişer hasta kontrol grubu olarak alındı. Akut böbrek hasarı tanısı serum kreatinin >1,5mg/dl ve/veya ölçümleri arasında iki kat artışı ile konuldu. BULGULAR: Çalışma süresince yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatan 7418 hastadan 201’inde (%2,7) akut böbrek hasarı saptandı. Bunların %42,3’ü preterm, %57,7’ü termdi. Hastaların %92,5’inde (186) prerenal akut böbrek hasarı saptandı. Akut böbrek hasarı olan hastaların %57,5’i oligo-anürikti ve 109 (%54,2) hasta kaybedildi. Renal replasman tedavisi 49’unda (%24,5) gerekti. Kritik konjenital kalp hastalığı (65; %32,3), hipoksik iskemik ensefalopati (36; %17,9), prematürite (23; %11,4), sepsis (21; %10,4), dehidratasyon (17; %8,5) en sık primer akut böbrek hasarı nedenleriydi. Akut böbrek hasarı gelişmesinde karaciğer fonksiyon testi bozukluğu, amfoterisin-B, vankomisin, aminoglikozid kullanımı, nöbet geçirme, proteinüri varlığı ve prematürite; akut böbrek hasarı mortalitesinde ise dopamin kullanımı ve renal replasman tedavi alması bağımsız risk faktörleri olarak belirlendi. SONUÇ: Yenidoğanlarda akut böbrek hasarı çoğunlukla prerenal nedenliydi. İlk üç nedeni Kritik konjenital kalp hastalığı, hipoksik iskemik ensefalopati ve prematüriteydi. Yoğun bakım gerektiren yenidoğanların izleminde akut böbrek hasarı gelişebileceği unutulmamalı, riskler dikkatle değerlendirilmeli, yakından izlenmeli, nefrotoksik ilaçlar dikkatli kullanılmalı, akut böbrek hasarı belirlendiğinde uygun tedavi gecikmeden başlanmalıdır.